Part of the debate – Senedd Cymru am 5:59 pm ar 30 Ionawr 2019.
Dwi'n cofio fy nghyfaill diweddar Steffan Lewis yn dweud os oedd o'n genedlaetholwr yn mynd i mewn i'r cyfarfodydd efo Llywodraeth Prydain, mi oedd yn sicr yn genedlaetholwr yn dod allan ohonyn nhw, achos fel yr oedd y cyn-Brif Weinidog yn dweud y tu ôl i fi yn y fan hyn, gwastraff amser llwyr oedd llawer o'r trafodaethau rhwng y Llywodraethau.
Y pwynt dŷn ni'n ei wneud yn y cynnig yma heddiw, hefyd, ydy bod angen i lais ein Senedd genedlaethol ni gael ei glywed. Oes, mae yna drafodaethau rhynglywodraethol wedi bod yn digwydd ar ryw lefel gwbl, gwbl annigonol ac amhriodol, ond does yna ddim digon o lais wedi bod yn cael ei roi i'n Senedd genedlaethol ni.
Yn symud at yr ail gymal, mae'r ail gymal yn atgyfnerthu y bleidlais yma'n y Cynulliad ychydig wythnosau yn ôl yn ymwrthod yn llwyr â'r syniad o ymadael heb gytundeb. Mae e hefyd yn ein hatgoffa ni fod y dyddiad yma sydd o'n blaenau ni, 29 Mawrth, yn ganlyniad i gamgymeriad gwleidyddol dybryd wnaed yn ôl yng nghanol 2016 i danio erthygl 50 yn gwbl afrealistig. Mi wnaeth fy mhleidlais i a'n haelodau ni yn San Steffan wrthod pleidleisio dros hwnnw. Ond rŵan mi ydyn ni, gobeithio drwy'r bleidlais yma, yn gallu datgan barn ein Senedd genedlaethol ni ein bod ni rŵan yn credu: na, mae angen ymestyn, oherwydd mae angen rhagor o amser. Dydy penderfyniadau sy'n cael eu gwneud dan y math yma o bwysau amser ddim yn aml iawn yn benderfyniadau da.
Y trydydd cymal ydy'r un hollbwysig. Dŷn ni'n dod yn fan hyn at y cwestiwn o bleidlais o'r newydd i ofyn yn ddemocrataidd i bobl: ydyn nhw'n hoffi y Brexit sydd o'u blaenau nhw erbyn hyn? Dŷn ni'n dweud yn glir yn fan hyn ein bod ni'n credu ei bod hi yn ymddangos bellach nad oes modd dod i ganlyniad synhwyrol fyddai, er enghraifft, yn cadw Cymru yn y farchnad sengl neu o fewn yr undeb tollau, ac yn gwneud y pwynt, oherwydd yr elfen anochel honno, fel mae'n ymddangos i ni, bod angen symud ar unwaith i baratoi i roi llais i bobl Cymru yn 2019, a gofyn eu barn nhw rŵan, yn gyfoes: ydyn nhw'n credu bod hyn er lles Cymru?
Mae pwynt 4 yn atgyfnerthu eto, fel rwy wedi cyfeirio ato fo'n barod, yr angen i drafod mwy gyda'r gweinyddiaethau datganoledig.
Mi symudaf i yn fyr at ein gwelliant ni. Beth sydd yn fan hyn ydy syniad. Dwi ddim yn siŵr os ydy o'n syniad perffaith hyd yn oed, ond syniad oedd yna yn fan hyn ynglŷn â sut y gallwn ni fod yn ceisio y llais cenedlaethol, seneddol yna, drwy o bosib gael Llywodraeth Cymru i ddod â dirprwyaeth at ei gilydd i fynd i siarad yn San Steffan, yn Whitehall, ar lefel llywodraethol ac ar lefel seneddol, i roi safbwynt Cymru, i roi ein safbwynt ni. Mae'n bosib bod yna waith pellach i'w wneud ar hynny ond dwi'n meddwl fod o'n syniad da—[Torri ar draws.] Mick Antoniw, ie.