3. Datganiad a Chyhoeddiad Busnes

Part of the debate – Senedd Cymru am 3:15 pm ar 5 Mawrth 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Huw Irranca-Davies Huw Irranca-Davies Labour 3:15, 5 Mawrth 2019

(Cyfieithwyd)

Diolch, Llywydd. A gaf i ddweud wrth Andrew R.T. Davies, ac wrth Bethan Sayed, petai awydd cyflwyno dadl Aelod unigol ar ddyfodol rygbi yng Nghymru, yna oni ddylid cynnwys rygbi ar lawr gwlad hefyd? Gan fod y strwythur rhanbarthol yn bwysig nid yn unig i dîm Cymru, ond i rygbi ar lawr gwlad hefyd.

Ond a gaf i ofyn am ddwy ddadl os gwelwch yn dda? Ac rwy'n rhoi digon o amser i'r Trefnydd ystyried hyn hefyd. Yn San Steffan, roeddem ni'n arfer cael dadl flynyddol am y pysgodfeydd. Nawr, nid wyf yn awgrymu y dylai hynny ddigwydd yma, ond mae gennym ni stori o falchder am yr hyn yr ydym ni wedi ei wneud yn yr amgylchfyd morol, ond mae'n rhaid inni herio'n hunain ynghylch beth yn fwy y gallem ei wneud hefyd. Nawr, mae gennyf ddiddordeb mawr yn y syniad, yn seiliedig ar yr hyn yr ydym ni wedi'i wneud eisoes yng Nghymru, a beth mwy y mae'n rhaid inni ei wneud, y syniad o ddadl forol, neu ddadl forol a physgodfeydd flynyddol—cynaliadwyedd morol—gan nad oes byth digon o amser yn cael ei neilltuo ar gyfer ei drafod yma yn y Siambr. Mae mwy i ni ei wneud, a chredaf y byddai'n canolbwyntio ar yr hyn yr ydym ni wedi'i gyflawni eisoes a dangos beth mwy y gallem ei wneud. Nawr, fel mae'n digwydd, mae'r cyfnod 28 Gorffennaf hyd 12 Awst yn Wythnos Forol Genedlaethol y DU. Mae'r cyfnod hwn ar ôl inni dorri ond gallai'r wythnos sy'n arwain at doriad yr haf fod yn amser delfrydol, efallai, ar gyfer dadl flynyddol o'r fath.

A gaf i hefyd dynnu sylw at y posibilrwydd, os gwelwch yn dda, o gael dadl, a gofyn am hynny, nawr bod gennym ni Weinidog Llywodraeth sydd â chyfrifoldeb dros gydweithredu ac egwyddorion cydweithredol yn y Llywodraeth—mentrau cymdeithasol, yr economi gymdeithasol ac ati—ar gydweithredu? Nawr, a gaf i awgrymu, unwaith eto i roi amser—? Mae hi'n Bythefnos Cwmnïau Cydweithredol rhwng 24 Mehefin a 8 Gorffennaf. Byddai'n amser delfrydol i'r Llywodraeth gyflwyno dadl ar sut y gall hi ymgorffori egwyddorion cydweithredol, ac rwy'n datgan buddiant gan fy mod yn ymwneud â busnes cydweithredol yn ogystal â bod yn Aelod Llafur yng Nghymru, a chadeirydd y grŵp cydweithredol o Aelodau'r Cynulliad.

Yn olaf, a gawn ni ddatganiad ar y mater o docynnau trwodd, o'r themâu blaenllaw i'r glo mâm? Mae tocynnau trwodd yn fater pwysig i'm hetholwyr i. Byddai'n caniatáu inni, petai datganiad, ofyn i'r Gweinidog am ymagwedd Trafnidiaeth Cymru at docynnau trwodd, pan fyddwch, er enghraifft, yn prynu tocyn sengl o Ben-y-bont ar Ogwr i Lundain ymlaen llaw, mae'n costio £25; petaech chi'n prynu'r tocyn o Faesteg, sydd, fel y bydd y Gweinidog yn gwybod yn bersonol, dim ond ychydig i fyny'r llinell gangen, byddai'n costio £50.60—124 y cant yn fwy costus—ond petaech chi'n prynu tocyn sengl o Faesteg i Ben-y-bont er mwyn dal y trên i Lundain, byddai'n costio £2.60. Beth sy'n digwydd? A dyma un enghraifft yn unig ymysg llawer sydd gennyf i. Felly, pe gallem ni gael datganiad ar docynnau trwodd a'r ymagwedd, gan fod, yn amlwg, annhegwch yma ac mae'n annog pobl i beidio â defnyddio ein llinellau cangen i ymuno â'r trenau sy'n mynd trwodd i Lundain neu i Fryste neu unrhyw le arall oherwydd y pris uchel.