Part of 2. Cwestiynau i Weinidog y Gymraeg a Chysylltiadau Rhyngwladol – Senedd Cymru am 2:42 pm ar 6 Mawrth 2019.
Mae gan Ofcom gynrychiolydd o Gymru ar fwrdd Ofcom yn ganolog. Mae gan Ofcom hefyd bwyllgor ymgynghorol sy'n cynrychioli Cymru. Rwy'n gobeithio y bydd y materion yma yn cael eu trafod yn y ffordd briodol o fewn y cyrff yna.
Fel mae'n digwydd, mae gen i un o fy nghyfarfodydd rheolaidd efo Ofcom yn digwydd yn ystod y pythefnos sydd yn dod ac mi fyddaf i'n sicr yn gwrando i gael gwybod yn fanylach sut y mae Ofcom yng Nghymru yn ceisio dylanwadu ar Ofcom yng ngweddill y Deyrnas Unedig. Dwi ddim yn meddwl bod y drefn sydd gyda rheoleiddio darlledu yn drefn sydd yn gweithredu er lles darlledu Cymreig ar ei orau, ac felly dwi'n awyddus i weld unrhyw argymhellion sy'n bosib eu gwneud i gryfhau'r sefyllfa. Ac os yw hi'n wir—i ateb yr ail gwestiwn neu'r trydydd cwestiwn—fod y lleihad mewn deunydd Cymraeg a dwyieithog—a gwnaf orffen nawr mewn dau funud—neu nifer yr achlysuron darlledu Cymraeg a dwyieithog ar radio masnachol lleol wedi lleihau oherwydd penderfyniad gan Ofcom, yna dwi'n meddwl bod hwn yn fater y dylem ni allu ei drafod yn fanwl gydag Ofcom.
Mae gen i rywfaint o brofiad yn y maes yma fel cyn-gyfarwyddwr cwmni Marcher a greodd yr orsaf radio nid anenwog yn ei ddydd, Champion FM, yng Nghaernarfon. A dyma'r pwynt roeddwn i am ei wneud: bwriad yr orsaf honno oedd darlledu yn ddwyieithog. Hynny yw, darlledu yn Gymraeg ac yn Saesneg mewn brawddegau gwahanol ond agos at ei gilydd gan gynnwys, wrth gwrs, lawer iawn o gerddoriaeth yn y ddwy iaith er mwyn creu radio masnachol dwyieithog y byddai pobl mewn cymdeithas lle mae'r iaith yn cael ei newid yn gyson ar draws yr ardal—bod yr ieithoedd yna yn cael eu gwrando fel bod mwy o bobl yn gwrando ar Gymraeg nad sydd efallai yn gwrando ar ddarllediadau Cymraeg yn benodol, fel rydym ni'n eu cael gan y BBC, gan Radio Cymru.
Felly, dwi'n meddwl bod yna lawer mwy o waith i'w wneud yn y maes yma ynglŷn â sut ydym ni'n cynyddu'r dwyieithrwydd sydd yn ein darlledu ni mewn ffordd sydd yn sicrhau bod y gynulleidfa, sydd yn raddol gynyddu o bobl ddwyieithog, yn gallu defnyddio'r cyfrwng a manteisio a chlywed y Gymraeg a Saesneg Cymreig—mae hynna'n bwysig hefyd—yn hawdd.