Part of 2. Cwestiynau i'r Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol – Senedd Cymru am 2:58 pm ar 13 Mawrth 2019.
Mewn gwirionedd, mae gwaith sylweddol yn mynd rhagddo eisoes ar geisio helpu menywod i roi'r gorau iddi cyn ac yn ystod eu beichiogrwydd. Mae'r gwaith hwnnw'n cael ei gyflawni ar y cyd â bydwragedd ac ymwelwyr iechyd. Efallai ichi golli'r ffaith fy mod, y llynedd, wedi lansio rhan o'n hymgyrch ar hyn yn Ysbyty Glan Clwyd. Ac mae hynny ynghyd â gweithio gyda'r bydwragedd sy'n darparu'r gofal hwnnw yn y gymuned yn ogystal â mewn ysbytai, ac yn ceisio newid rhai o'r agweddau tuag at ysmygu hefyd, oherwydd os edrychwch y tu allan i unrhyw uned famolaeth yn y wlad, bron â bod, fe welwch bentwr o stympiau sigaréts. Nawr, mae her i ni yn hynny o beth sy'n ymwneud â newid canfyddiad pobl o'r hyn y maent yn ei wneud, nid yn unig i'w hunain, nid yn unig pan fyddant yn digwydd bod yn feichiog, ond mewn gwirionedd, i bobl eraill sy'n mynd a dod o'r unedau hynny. Felly, mae gennym ystod o gamau rydym eisoes yn eu cymryd. Mae'r gwaith yn cael ei arwain gan dystiolaeth a ddatblygwyd gan fydwragedd wrth weithio gyda theuluoedd, gan fod hyn yn ymwneud â'r cymorth y mae menyw'n ei gael gan ei phartner, sy'n aml yn gwneud gwahaniaeth mawr o ran y tebygolrwydd y byddant yn manteisio ar y cyfle i roi'r gorau i ysmygu.
O ran yr her ynglŷn ag a ydym yn disgrifio e-sigaréts yn fwy diogel neu'n llai niweidiol, mae'r iaith yn bwysig mewn gwirionedd. Os ydych yn galw rhywbeth yn 'ddiogel' mewn cyngor, rydych yn cyfleu rhywbeth yn ei gylch. A chredaf fod hynny'n bwysig. Dyna pam, os yw e-sigaréts yn mynd i gael eu defnyddio, fod angen inni fod yn glir ynghylch yr iaith a'r termau y mae gweithwyr gofal iechyd proffesiynol, ym mha faes bynnag o ofal iechyd, yn eu defnyddio wrth ymgysylltu â'r cyhoedd yn eu cylch. Efallai eich bod heb glywed fy ateb i'r pwynt diwethaf ynglŷn â rhoi'r gorau i ysmygu. Rydym yn dod â phobl ynghyd yng Nghymru i gael datganiad consensws ar y defnydd o e-sigaréts, neu fel arall, mewn gwasanaethau rhoi'r gorau i ysmygu. Bydd hwnnw'n benodol ac wedi'i dargedu. Ni fydd yn cynnwys safbwynt cyffredinol fod e-sigaréts yn ddiogel. Bydd yn ymwneud ag i ba raddau y maent yn ddull defnyddiol neu beidio, ac wrth gwrs, byddwn yn edrych ar y dystiolaeth a ddarparwyd gan yr Alban a Lloegr wrth wneud penderfyniad yma yng Nghymru.