Part of the debate – Senedd Cymru am 5:27 pm ar 19 Mawrth 2019.
Os gallaf drafod gwelliannau Plaid Cymru yn y grŵp hwn, nad wyf yn barod i'w cefnogi, gan nad wyf yn credu bod y cydbwysedd yn iawn rhwng buddiannau tenantiaid a landlordiaid. Siaradais am y gwelliannau hyn yng Nghyfnod 2, ond credaf ei bod yn briodol imi fynegi fy ngwrthwynebiad i'r Siambr gyfan yn awr.
Drwy weithredu cyfnod 48 awr o bwyllo ar gyfer y blaendal cadw, fel y mae gwelliannau Plaid Cymru 65 a 66 yn ceisio ei wneud, rydym yn tanseilio diben y blaendal cadw, ac yn effeithio'n andwyol ar fodel busnes y landlord. Mae pedwar deg wyth awr yn amser hir i landlordiaid fod mewn sefyllfa, o bosib, lle maent yn atal gweithgarwch y busnes ar yr eiddo hwnnw a'i ddal yn ôl. Efallai eu bod wedi cael hysbysiadau cryf eraill o ddiddordeb, ond, yn amlwg, oherwydd bod ganddynt flaendal cadw, ni allant fanteisio arnynt. Mae blaendal cadw yn fath o ymrwymiad, ac rwy'n credu bod gwir angen inni ddefnyddio'r cyfle hwn i ailadeiladu ymddiriedaeth rhwng landlordiaid a thenantiaid. Felly, credaf ei bod yn afresymol gosod y baich ychwanegol ar landlordiaid, o gofio ein bod yn ceisio tynhau'r gyfraith yma'n gyfan gwbl er budd y tenantiaid, sydd yn beth da. Ond wedyn, mae'r cyfnod pwyllo hwn o 48 awr ar gyfer y tenantiaid yn diddymu'r rhesymeg o gael blaendal cadw, felly nid wyf yn barod i dderbyn gwelliannau 65 a 66.
Yn ogystal â hyn, ni fyddaf yn cefnogi gwelliant 67 gan Leanne oherwydd credaf y bydd yn ychwanegu cymhlethdod pellach a dryswch, ac fe fydd yn fwy o faich ar landlordiaid. Byddai'r baich o brofi a yw deiliad y contract wedi cyflwyno gwybodaeth gamarweiniol, ac rwy'n dyfynnu, yn 'fwriadol ac yn ddi-hid' yn disgyn ar y landlordiaid, ac nid wyf yn credu bod hynny'n ychwanegu at ei eglurder na'i gydbwysedd. Rwy'n cytuno â safbwynt y Llywodraeth ar hyn.
Byddwn yn cefnogi nifer o welliannau a gynigwyd gan y Llywodraeth yn y grŵp hwn.