2. Datganiad a Chyhoeddiad Busnes

Part of the debate – Senedd Cymru am 2:45 pm ar 19 Mawrth 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Huw Irranca-Davies Huw Irranca-Davies Labour 2:45, 19 Mawrth 2019

(Cyfieithwyd)

Yn dilyn fy nghais diweddar am ddatganiad ynghylch y crocbris am docynnau trên drwy Ben-y-bont ar Ogwr, a gaf i ailadrodd yr alwad honno? Fe gefais i sgwrs ddiddorol ar Twitter ddoe rhyngof i, fy etholwr a, chwarae teg iddo, gweithredwr cyfrif Twitter Trafnidiaeth Cymru gweithgar, a datgelwyd (a) bod yr un tocyn o Faesteg i Lundain, o’i gymharu â Phen-y-bont ar Ogwr i Lundain £31 yn ddrytach, er mai £2.60 yw pris tocyn o Faesteg i Ben-y-bont; yn ail, mynna fy etholwr nad oedd y gwahaniaeth hwnnw’n bodoli cyn Trafnidiaeth Cymru, er bod Trafnidiaeth Cymru yn gwrthod hyn; ond yn drydydd, mae Trafnidiaeth Cymru’n dweud mai polisi prisio Great Western Railway yw hyn, ac nad oes ganddyn nhw unrhyw ran yn hyn o gwbl. Nawr, mae hynny'n hynod ddiddorol, oherwydd dim ond dau neu dri stop i fyny’r llinell ydym ni am wahaniaeth o £31. Felly, a gawn ni ddatganiad gan y Gweinidog, sy’n egluro cyfrifoldebau Trafnidiaeth Cymru a GWR ynghylch prisiau tocynnau drwy Ben-y-bont ar Ogwr, ac a yw hi'n dderbyniol bod disgwyl i deithwyr ar linell Cwm Llynfi, oherwydd eu cyfoeth rhodresgar llewyrchus, eu cychod hwylio a’u fflatiau ail gartrefi yng nghanol Manhattan, dalu am y fraint o sybsideiddio teithwyr tlawd rhwng dinasoedd Caerfaddon neu Fryste neu Ben-y-bont ar Ogwr hyd yn oed, yn eu plastai cyfoethog i lawr yn y fan honno?

Yn ail, a gawn ni ddadl ynghylch newid yn yr hinsawdd, yn dilyn protest gan bobl ifanc o dan faner streic yr hinsawdd? Nawr, fe fyddai hyn yn caniatáu i'r Gweinidog, sydd yma heddiw, nodi ei huchelgais o gael Cymru i arwain y ffordd drwy droi Cymru yn genedl teithio llesol wirioneddol, lle mae hi’n fwy naturiol i seiclo, cerdded a defnyddio trafnidiaeth gyhoeddus yn hytrach na disgyn yn swp y tu ôl i lyw; lle'r ydym yn ymateb yn gadarnhaol i adroddiad y Sefydliad Materion Cymreig sy’n annog symud, 100 y cant, i ynni adnewyddadwy erbyn 2030 a chreu 20,000 o swyddi gwyrdd ym maes ynni adnewyddadwy bob blwyddyn; lle mae pob cartref newydd yn un dim carbon neu’n un ynni cadarnhaol; lle'r ydym yn cyflymu ein rhaglen ôl-osod cartrefi hŷn, yn creu mwy o swyddi gwyrdd; a lle'r ydym yn atal ac yn gwrthdroi'r dirywiad mewn bioamrywiaeth a llawer iawn mwy? Nawr, fe fydd rhai pobl yn beirniadu’r bobl ifanc hyn am gymryd diwrnod i ffwrdd o’r ysgol, a chwarae triwant, ond mae’n rhaid i mi ddweud fy mod i’n diolch iddyn nhw am ein hatgoffa ni o’n braint a’n cyfrifoldeb ni fel gwleidyddion i fynd i'r afael â chynhesu byd-eang ac i Gymru arwain y ffordd, hyd yn oed os yw’r DU wedi colli ei ffordd. Mae angen i Gymru fyw yn unol â’r ddihareb ‘Byddwch y newid y mynnwch ei weld’, a byddai dadl yn caniatáu i'r Gweinidog glywed syniadau ynghylch sut y gallem wneud hyn gan arddangos ei gallu ynghylch sut y gall Cymru fod yr arweinydd byd-eang hwnnw.