Part of the debate – Senedd Cymru am 3:57 pm ar 19 Mawrth 2019.
Diolch yn fawr iawn, Dirprwy Lywydd. Rwy'n ddiolchgar i'r Prif Weinidog am ei ddatganiad y prynhawn yma. Fe wnaf i ddweud wrtho fy mod i'n gresynu'n fawr iawn at ei agwedd pan ddisgrifiodd y cyfle i gynnig pleidlais gyhoeddus ac i roi'r gair olaf i bobl y wlad hon. Dyna, wrth gwrs, yw polisi Llafur Cymru, polisi Llafur, dyna bolisi Llywodraeth Cymru, dyna'r polisi a gyflwynodd ef ei hun gerbron ei Aelodau rai wythnosau yn ôl a gofyn i'r Senedd hon ei fabwysiadu fel y polisi y byddem ni eisiau ei weld yn cael ei weithredu. Rwyf i yn credu, felly, y bu ymrwymiad clir iawn, o gofio na fydd Llywodraeth Cymru yn cyfyngu ei hun i ddim ond disgrifio'r problemau a'r anawsterau sy'n ein hwynebu, ond yn ceisio mynd ati'n rhagweithiol i baratoi ar gyfer pleidlais. Ac mae'r rhain yn ddau beth gwahanol. Nid ailadrodd dadleuon academaidd yw hyn. Mae'n dweud mai dyma'r mater pwysicaf sy'n wynebu'r wlad hon ar hyn o bryd. Rydym ni'n gwybod bod yna lanast yn Llundain. Rydym ni'n gwybod bod yna lanast yn San Steffan. Rydym ni'n gwybod na all Llywodraeth y DU gytuno â hi ei hun, heb sôn am unrhyw un arall. Rydym ni'n gwybod nad ydyn nhw'n gwybod beth yw eu polisi heddiw, yfory, yr wythnos nesaf. Rydym ni'n gwybod y pethau hynny i gyd. Ond yr hyn sy'n rhaid i ni ei wneud yn y Senedd a'r Llywodraeth hon yw gwneud yn well na hynny a gwneud mwy na hynny, ac mae hynny'n golygu bod yn driw i'r hyn yr ydym ni'n credu ynddo, ac nid anwadalu, nid canfod geiriau i ddod o hyd i wahanol ffyrdd o osgoi ein hymrwymiadau, ond dadlau'n eglur dros yr ymrwymiadau hynny.
Felly, rwy'n gobeithio, felly, Prif Weinidog, y byddwch chi'n ymrwymo mewn modd eglur iawn, iawn i'r polisi y dylai pobl y wlad hon gael y gair terfynol, y bydd Llywodraeth Cymru yn ymgyrchu dros ddewis i aros ac ymgyrchu i aros, a'r hyn a wnawn ni yn y fan yma yw derbyn nad oes y fath beth â Brexit lle mae swyddi'n dod yn gyntaf, ond yr hyn sy'n bwysig i ni yw'r egwyddor—yr egwyddor—y dylai pobl Cymru a phobl y Deyrnas Unedig gael y gair olaf ar unrhyw gytundeb y deuir iddo.