Part of the debate – Senedd Cymru am 3:04 pm ar 26 Mawrth 2019.
Trefnydd, heb os, fe fyddwch yn ymwybodol o'r cyhoeddiad gan Gyngor Castell-nedd Port Talbot yr wythnos diwethaf eu bod nhw’n bwriadu tynnu’n ôl o gonsortiwm addysg ardal ranbarthol ERW ym mis Mawrth 2020. Nawr, yn amlwg, mae ERW wedi bod trwy gyfnod anodd yn ystod y blynyddoedd diwethaf, ond yn ystod y misoedd diwethaf, ar ôl i swyddog Llywodraeth Cymru gael ei benodi’n rheolwr gyfarwyddwr dros dro, ymddengys bod cynnydd cadarnhaol wedi ei wneud o ran cyfeiriad strategol ERW. Nawr, pe byddai Castell-nedd Port Talbot yn tynnu'n ôl o ERW, fe fyddai’n canfod mai ef fyddai'r unig awdurdod lleol yng Nghymru sy'n gweithredu y tu allan i gonsortiwm addysg ranbarthol, ac mae pryderon wedi eu mynegi gan Undeb Addysg Cenedlaethol Cymru a Chymdeithas Arweinwyr Ysgolion a Cholegau Cymru ynghylch yr effaith bosibl y gallai’r symudiad hwn ei gael ar ysgolion yng Nghastell-nedd Port Talbot a’r awdurdodau lleol eraill sy'n aros yn ERW. Rwyf yn ymwybodol bod arweinyddion cynghorau o ranbarth ERW wedi cwrdd â'r Gweinidog Addysg a'r Gweinidog llywodraeth leol ddoe i drafod y mater. O gofio'r ansicrwydd y mae hyn yn ei achosi yn lleol, a gaf i ofyn am ddadl yn amser y Llywodraeth ar y mater penodol hwn? Rwyf yn siŵr y byddech chi’n cytuno ei bod hi’n hanfodol ein bod ni’n cyrraedd sefyllfa lle gall ERW ganolbwyntio ar ddarparu gwelliannau i ysgolion yn hytrach nag ymdrin â materion aelodaeth ac ariannol sy’n tynnu sylw oddi wrth hynny.