3. Datganiad gan y Dirprwy Weinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol: Y Bil Plant (Diddymu Amddiffyniad Cosb Resymol) (Cymru)

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:00 pm ar 26 Mawrth 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Julie Morgan Julie Morgan Labour 4:00, 26 Mawrth 2019

(Cyfieithwyd)

Diolch i Vikki am ei chyfraniad ac am iddi sôn am Christine Chapman a'r holl waith a wnaeth hi. Byddwn i'n cytuno â hi mewn gwirionedd bod llawer o rieni yn credu nad ydych chi'n gallu defnyddio cosb gorfforol yn erbyn eich plentyn yn gyfreithiol bellach, oherwydd bod llawer o bobl wedi dweud wrthyf, 'O, doeddwn i ddim yn credu y gallem ni wneud hynny'—maen nhw wedi credu eisoes—. Felly, mae rhyw awyrgylch yn bodoli, mae'r awyrgylch wedi newid. Rwy'n credu bod pethau'n newid o ran plant a bod yr hyn yr oeddem ni'n ei gynnig rai blynyddoedd yn ôl ac a oedd yn ymddangos yn rhyfedd ac unigryw, yn rhan o'r brif ffrwd erbyn hyn.

Senedd Ieuenctid Cymru—nid wyf wedi cael trafodaeth â nhw eto, ond gobeithiaf wneud hynny, ac rwy'n siŵr y bydd y pwyllgor, y Pwyllgor Plant, Pobl Ifanc ac Addysg, pan fydd yn edrych ar hyn, yn ystyried siarad â Senedd Ieuenctid Cymru, a hefyd Plant yng Nghymru—rwy'n credu y bydd hwn yn grŵp da i siarad ag ef hefyd.

Yn rhan o'r ymgynghoriad, siaradodd Unicef â dros 1,000 o blant, ac roedd 72 y cant o blant ysgolion cynradd o blaid ein deddfwriaeth, ac roedd 56 y cant o blant ysgolion uwchradd o blaid y ddeddfwriaeth. Felly, rwy'n credu'n gyffredinol bod plant yn cefnogi'r ddeddfwriaeth, a chafwyd rhai astudiaethau gyda phlant yn gofyn sut roedden nhw'n teimlo ynghylch cosb gorfforol, a bu'n ddiddorol iawn clywed am yr hyn y mae pobl ifanc yn ei deimlo ynghylch cael eu bychanu a theimlo'n ddi-rym, a'r effaith a gafodd hyn arnyn nhw. Rwy'n credu ei bod yn bwysig iawn i ni, wrth gyflwyno'r ddeddfwriaeth hon, i gofio sut mae pobl ifanc mewn gwirionedd yn teimlo. Felly, rwy'n credu yn ystod y cyfnod hwn byddwn yn defnyddio pob cyfle. Rwy'n gwybod bod y swyddogion sy'n gweithio ar y Bil yn cynllunio grwpiau ffocws gyda phobl ifanc yn ystod hynt y Bil fel y gallan nhw siarad am yr hyn y mae'n ei olygu iddyn nhw, ac unrhyw help y gallant ei roi inni. Felly, rwy'n credu bod y mater hwnnw'n bwysig iawn.

Mae'n Fil syml iawn. Dim ond un ddalen, yn cael gwared ar yr amddiffyniad, a byddai'n well gennyf mewn gwirionedd ei gadw mor syml â phosib, dim ond dileu'r amddiffyniad. Ond ein bwriad yw hybu ymwybyddiaeth y cyhoedd, ac, wedyn, mae cyrraedd grwpiau a all fod ar y cyrion yn amlwg yn rhan hanfodol o'r gwaith, a bwriadwn wneud ymdrechion arbennig i gyrraedd gwahanol grwpiau o bobl sydd, efallai, â phroblemau ac sy'n teimlo ar y cyrion ac nad ydyn nhw'n dod i gyfarfodydd. Ond rwy'n credu, fel dywedais o'r blaen, bod gennym ni wasanaeth cyffredinol sydd yn cyrraedd pawb—ymwelwyr iechyd a bydwragedd. Rwyf wedi gweithio llawer gyda'r gymuned Sipsiwn a Theithwyr, ac rwy'n gwybod bod yn rhaid gwneud ymdrech benodol i gyrraedd gwahanol gymunedau er mwyn egluro'r hyn yr ydych chi'n ei wneud. Felly, rwy'n credu eich bod yn llygad eich lle—bydd angen i ni wneud ymdrech arbennig.

Yna, o ran yr amserlen, byddem yn gobeithio, os aiff popeth yn dda o safbwynt y daith drwy'r Cynulliad, y byddem yn cael Cydsyniad Brenhinol yn gynnar y flwyddyn nesaf, ac yna, fel y dywedaf, rydym ni'n credu y bydd hi hyd at ddwy flynedd cyn y byddwn ni mewn gwirionedd yn gweithredu'r ddeddfwriaeth o'r diwedd.