Diolch, Dirprwy Lywydd. Fe wnaethom ni ystyried y rheoliadau hyn yn ein cyfarfod ar 25 Mawrth gan adrodd ar 28 Mawrth, ac fe wnaethom ni ystyried ymateb y Llywodraeth ddoe. Mae gan ein hadroddiad drafft un pwynt o ran rhinweddau, sy'n cwestiynu defnydd pwerau atodol i wneud newidiadau i'r broses benodi sy'n berthnasol i lywydd tribiwnlys addysg Cymru.

Mae Deddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a'r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 2018 yn nodi'r weithdrefn ar gyfer penodi llywydd tribiwnlys addysg Cymru, sy'n cynnwys yr Arglwydd Ganghellor a'r Arglwydd Brif Ustus. Mae'r rheoliadau yn diwygio'r broses benodi yn Neddf 2018 er mwyn dileu swyddogaeth yr Arglwydd Brif Ustus. Mae ein hadroddiad yn esbonio'r cefndir i ddiwygio'r broses benodi ac yn nodi bod y broses, fel y'i nodir yn Neddf 2018, yn gyfreithiol gadarn ac yn gweithio fel y mae wedi ei drafftio ar hyn o bryd.

Yn ein hadroddiad, fe wnaethom ni ofyn i Lywodraeth Cymru ehangu ar y defnydd o bwerau atodol i wrthdroi'r ddarpariaeth mewn Deddf y Cynulliad ac i egluro pa elfen ar adran 97(1) o Ddeddf 2018 y dibynnir arni ar gyfer gwneud y rheoliadau hyn, o ystyried nad yw'r broses benodi yn Neddf 2018 yn ddiffygiol. Mae ymateb y Llywodraeth yn mynd i'r afael â'r pwyntiau hyn.

Rydym yn nodi, yn ystod trafodion Cyfnod 4 ar Ddeddf 2018, cyfeiriodd y Gweinidog Addysg at:

ddatblygiad diweddar iawn a fydd yn golygu y bydd angen mân newidiadau i'r Bil pan fydd yn dod yn Ddeddf.

Rydym yn derbyn bod y Cynulliad wedi cael rhybudd o'r newid a gynigir gan y rheoliadau hyn, ac rydym yn derbyn bod y Cynulliad wedi pleidleisio o blaid y Bil Anghenion Dysgu Ychwanegol a'r Tribiwnlys Addysg (Cymru) yng Nghyfnod 4 a hynny o 50 pleidlais i ddim.

Fodd bynnag, nid ydym ni'n credu mai Cyfnod 4 yw'r ffordd briodol o gyhoeddi bwriad i wneud newidiadau i rannau pwysig o Ddeddfau'r Cynulliad, yn enwedig newidiadau sy'n codi o ganlyniad i gytundeb munud olaf rhwng Llywodraeth Cymru a Llywodraeth y DU. Fe wnaethom ofyn i Lywodraeth Cymru egluro pam na fyddai hi wedi bod yn bosibl i'r newidiadau arfaethedig gael eu trafod yn briodol yn ystod Cyfnod Adrodd ychwanegol. Dywed ymateb y Llywodraeth ei bod wedi ystyried nifer o ddewisiadau a bod y Cynulliad wedi pasio'r Bil ar sail sylwadau'r Gweinidog.