Yn ystod y mis diwethaf, mae pobl yn y Gogledd wedi cael eu rhwystro rhag mynd i Ysbyty Iarlles Caer fel cleifion allanol a gafodd eu hatgyfeirio, ac mae hynny'n cynnwys, gyda llaw, atgyfeiriadau achosion brys lle ceir amheuaeth o ganser. Fe ddywedoch chi'n gynharach ei bod yn debygol y byddai'r Gweinidog yn gwneud datganiad ysgrifenedig, credaf, yn eithaf buan. Roeddwn yn mynd i ofyn a gawn ni ddatganiad llafar er mwyn inni fel Aelodau allu gofyn rhai cwestiynau, oherwydd caf ar ddeall y byddai goblygiadau ehangach nid yn unig i gleifion yn y Gogledd, ond i'r gwasanaeth iechyd ledled Cymru. Deallaf fod y GIG yn Lloegr yn gofyn am gynnydd o 8 y cant mewn taliadau, ac mae Prif Weithredwr Bwrdd Iechyd Betsi Cadwaladr wedi ei gwneud yn gwbl glir, os yw hynny'n wir, y byddai'n rhaid i unrhyw gytundeb gael ei efelychu ar draws yr holl ddarparwyr yn Lloegr. Ar hyn o bryd  mae cleifion o Gymru yn cael gwasanaethau mewn 50 o wahanol ymddiriedolaethau iechyd yn Lloegr. Gallwn ni i gyd wneud y symiau, ac rwy'n siŵr y byddwn i gyd yn pryderu am y mathau hynny o oblygiadau.

Ond, wrth gwrs, yn y cyfamser, mae'r anghytuno hwn yn achosi llawer iawn o ofid i gleifion, sy'n teimlo fel petaent yn cael eu defnyddio yn rhan o'r broses fargeinio yn yr anghydfod hwn. Mae llawer yn gofyn sut y gallai pethau fod wedi dod i hyn, oherwydd roeddem ni'n gwybod bod problemau mor gynnar â'r llynedd. Ond hefyd, wrth gwrs, pan oedd problem debyg gan Ysbyty Gobowen rai blynyddoedd yn ôl, yna roedd cytundeb i fynd i'r broses gymrodeddu. Hoffwn glywed gan y Gweinidog a yw'n teimlo y byddem, o bosib yn cyrraedd y math hwnnw o sefyllfa yn y dyfodol agos. Mae angen inni glywed yn iawn gan y Gweinidog am faint y mae'n disgwyl i'r sefyllfa hon barhau, os mynnwch chi, a pha mor hir y bydd yn ei gymryd i ddatrys y sefyllfa, oherwydd, yn y cyfamser, onid ydych chi'n cytuno â mi, o leiaf y dylai Ysbyty Iarlles Caer gymryd cleifion o Gymru a pheidio â chosbi'r cleifion hynny am fethiannau pobl eraill?