Nid wyf yn credu ein bod ni'n synnu pan fo Dr Dai Lloyd yn ein hatgoffa ni ei fod e'n feddyg teulu, oherwydd fy mod yn credu bod llawer ohonom ni wedi cael ymgynghoriadau anffurfiol rhwng dadleuon yn yr ystafell de, wedi gofyn ei gyngor, a chyngor da iawn oedd hwnnw.

A minnau'n Aelod Cynulliad dros etholaeth—ac wrth gwrs rhaid parchu cyfrinachedd meddyg-claf yma hefyd—cefais alwad gan Fwrdd Iechyd Aneurin Bevan tua dwy flynedd yn ôl yn dweud wrthyf fod y meddyg mewn un o'r prif feddygfeydd sy'n gwasanaethu Bargoed, Neuadd Bargoed, yn cau oherwydd bod y doctor yno yn ymddeol, ac roedden nhw yn mynd i resymoli a gwneud yr achos busnes dros resymoli yn un feddygfa ym Mryntirion. Dyma alwad, rwy'n credu, nad oes neb ohonom fel Aelodau Cynulliad eisiau ei chlywed, sef bod meddygfa leol yn cau, oherwydd fe wyddoch fod pobl yn deyrngar i'r feddygfa honno ac fe wyddoch y bydd trosglwyddo i feddygfa arall yn mynd i fod yn anodd.

Yn wir, yr oedd yn anodd, gan mai meddygfa Bryntirion yw'r feddygfa arall ym Margoed ar West Street, ac nid oedd y feddygfa honno'n cael ei rhedeg mor effeithiol ag y gallasai fod. Yn wir, arweiniodd cau Neuadd Bargoed at werthusiad gorfodol o'r gwasanaeth ym Mryntirion, nad oedd yn darparu'n effeithiol ar gyfer cleifion. Yn wir, roedd y meddyg yno yn lleihau ei oriau dros amser hefyd. Felly, roeddem ni'n gweld y feddygfa fawr arall ym Margoed yn gwanhau.

Roeddwn yn wirioneddol ddiolchgar i'r Gweinidog Iechyd, bryd hynny Ysgrifennydd y Cabinet dros Iechyd, a ddaeth i Fryntirion i sôn am rai o'r problemau hynny a sut yr oedd cleifion yn mynd i gael eu trosglwyddo i'r feddygfa honno. Yn dilyn hynny, cefais gyfres o gyfarfodydd gyda Bwrdd Iechyd Aneurin Bevan, a arweiniodd yn union at y drafodaeth hon ynghylch model gofal newydd a ddisgrifir yn y model gofal sylfaenol, a dyna a baratowyd ar gyfer meddygfa Bryntirion i ymgorffori gwelliannau. Mae hwnnw'n ddarn o waith sy'n mynd rhagddo, ond rydym ni wedi gweld y gwelliannau hynny.

Fodd bynnag, nid wyf yn siarad â chleifion am fodel gwell o ofal sylfaenol, gan nad wyf yn credu bod hynny'n disgrifio'n dda iawn yr hyn yr ydym yn ei wneud. Yr hyn rydym yn ceisio ei wneud yw sicrhau bod cleifion yn cael y gofal sydd ei angen arnyn nhw yn gyflym a chan yr arbenigwr priodol. Dyna'r hyn yr ydym yn sôn amdano o ran practisau meddygon teulu ac rwy'n credu mai dyna oed llawer o'r hyn a amlinellodd Dr Dai Lloyd.

Rwyf yn llwyr ddeall y pwynt a wnaethpwyd bod angen inni fuddsoddi 11 y cant o'r gyllideb mewn gwasanaethau meddygon teulu, fel y dywedodd Coleg Brenhinol yr Ymarferwyr Cyffredinol, ond mae'n rhaid ichi ofyn, 'i ble mae hynny'n mynd?' Ac aeth ym Mryntirion, aeth cyllideb fwy ym Mryntirion, i recriwtio meddyg arweiniol, Dr Mark Wells, a fyddai wedyn yn ysgwyddo'r cyfrifoldeb dros gynllunio'r practis, cynllunio'r practis ei hun, ac yna ysgwyddo'r cyfrifoldeb dros ei redeg. A dyna a wnaethant. Buont yn llwyddiannus yn recriwtio Dr Wells ac mae bellach yn rhedeg y practis hwnnw ym Mryntirion. Hoffwn wahodd y Gweinidog iechyd i ddod i weld y practis hwnnw eto a gweld rhai o'r gwelliannau sydd wedi digwydd.

Os edrychwch ar fy ffrwd Twitter, ac ni fyddwn i fel arfer yn eich argymell chi i wneud hynny, ond os edrychwch ar fy ffrwd Twitter heddiw, fe welwch fideo a gynhyrchais i, recordiad, cyfweliad, gyda Dr Mark Wells, lle y disgrifiodd dri pheth allweddol y credai a oedd yn newidiadau mawr ym meddygfa Bryntirion. Gwella mynediad ar y dydd oedd y peth cyntaf. Yr hyn a wnaethant oedd gosod canolfan alw yn yr adeilad yn ddigon pell o ddesg y dderbynfa, lle gall cleifion ffonio mewn preifatrwydd a chael eu neilltuo a'u symud i'r gwasanaethau cywir. Mae ganddyn nhw fynediad agored i wasanaethau eraill. Mae hynny'n golygu gwasanaethau estynedig, yr union fathau o wasanaethau iechyd meddwl, gwasanaethau ffisiotherapi, nyrsys practis, a'r arbenigwyr penodol hynny nad ydyn nhw o reidrwydd yn feddygon teulu, er y gallwch weld y meddyg teulu o hyd os yw hynny'n angenrheidiol. Dyna oedd yr ail: mynediad agored i wasanaethau eraill. Yn olaf, dywedodd eu bod yn gweld gwell dilyniant gofal. Felly, o'r adeg y gwelwch eich gweithiwr iechyd proffesiynol am y tro cyntaf, oherwydd y gwasanaeth symlach hwn, ceir cofnod cryfach a chedwir cofnod haws o'r cynllun sydd gan bob claf.

Byddai hefyd yn hoffi, un diwrnod, ac un diwrnod cyn bo hir, i'r practis fod yn bractis addysgu. Pam nad ellir cael practisau meddygon teulu'r Cymoedd yn bractisau addysgu? Mae'n ffordd wych o fynd ati i ddysgu eich crefft mewn cymuned wych yn y Cymoedd, ac mae Bargoed yn brydferth mewn gwirionedd. Os oes unrhyw feddyg teulu ar gael, mae'n lle gwych i ymarfer eich crefft.

Felly, rwyf eisiau gweld y newidiadau hyn yn digwydd. Os ydw i'n mynd i fod yn feirniadol—. Wel, nid wyf am fod mor feirniadol â Darren Millar, oherwydd rwy'n credu iddo baentio darlun llwm iawn, a darlun wedi ei orliwio o ran rhai o'r problemau. Yn wir, rydym ni'n gweld newid cadarnhaol. Ond, yr hyn a fyddwn i'n ei ddweud yw, yn y dyfodol, dylai gwasanaethau gael eu hailgynllunio a'u hailfodelu drwy gynllun sydd gan y Llywodraeth ac nid o reidrwydd, fel y digwyddodd ym Mryntirion ym Margoed.