Cwestiynau Heb Rybudd gan Arweinwyr y Pleidiau

Part of 1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 1:50 pm ar 14 Mai 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Adam Price Adam Price Plaid Cymru 1:50, 14 Mai 2019

(Cyfieithwyd)

A gaf i ddweud, felly, Prif Weinidog, fy mod i wedi gofyn i'r Gweinidog sy'n gyfrifol i gyhoeddi'r astudiaeth hon. Chi, fel Prif Weinidog, sy'n gyfrifol am y Llywodraeth yn ei chyfanrwydd, ond gofynnaf i chi unwaith eto nawr: a wnewch chi gyhoeddi'r astudiaeth honno, gan fy mod i'n credu bod gan y cyhoedd hawl i wybod? Gallaf ddweud wrthych chi hefyd, Prif Weinidog, mae gen i nifer o lythyrau oddi wrth gwmnïau yn y sector bwyd sydd i gyd yn honni y bydd y methiant i fuddsoddi mewn cyfleusterau storio oer yn arwain at ganlyniadau andwyol difrifol nawr. Mae rheolwr gyfarwyddwr un cwmni bwyd blaenllaw yng Nghymru yn mynegi ei bryder, a dyfynnaf, ynghylch prinder difrifol o gyfleusterau storio bwyd wedi'i oeri a'i rewi yng Nghymru. Mae cyfarwyddwr cadwyn gyflenwi un arall yn dweud ei bod yn hanfodol bod gennym ni fwy o ddewisiadau storio oer yn yr ardal leol er mwyn gallu parhau i gystadlu. Mae Kepak, sy'n cyflogi 700 o bobl yn ffatri gig St Merryn ym Merthyr yn dweud hyn:

Os nad oes cynnydd i gapasiti storio yng Nghymru, efallai y bydd yn rhaid i ni ystyried trosglwyddo rhywfaint o gynhyrchiant o Ferthyr i safle yng Nghernyw, a allai gael effaith negyddol ar nifer y gweithwyr ym Merthyr.

Ac, yn ogystal â hynny, mae'r Gymdeithas Ddefaid Genedlaethol wedi dweud, heb gyfleusterau storio oer hirdymor ar gyfer cig oen, y gallai effeithiau Brexit 'heb gytundeb' fod yn drychinebus.

Felly, a gaf i ofyn i chi, Prif Weinidog, o gofio eich bod chi eich hun wedi dweud y gallai Brexit 'heb gytundeb' gael effaith aruthrol ar y sector bwyd, o gofio bod cannoedd o swyddi yn y fantol nawr, bod dyfodol ffermio yng Nghymru mewn perygl ac y gallai diogelwch cyflenwadau bwyd yng Nghymru ei hun gael eu peryglu, pam ar y ddaear na wnaiff Llywodraeth Cymru fuddsoddi'r £3 miliwn i £4 miliwn yr amcangyfrifir sydd ei angen i lenwi'r bwlch yn y cyflenwad cadwyn oer? A pham ydych chi'n rhoi eich ffydd yn Adran yr Amgylchedd, Bwyd a Materion Gwledig a chwmnïau dros y ffin, yn hytrach na meddwl am ateb yng Nghymru i broblem yng Nghymru yr ydych chi wedi ei gwaethygu drwy'r ddogn arferol o ddifaterwch, gwadu a diffyg gweithredu?