Diolch, Lywydd. Rwy'n adrodd ar ran y Pwyllgor Materion Cyfansoddiadol a Deddfwriaethol, ac, wrth gwrs, rwy'n canmol Aelodau'r Cynulliad sydd wedi aros yma mor amyneddgar y prynhawn yma am fy adroddiad.

Fe wnaethom ni adrodd ar femorandwm cydsyniad deddfwriaethol cyntaf Llywodraeth Cymru ynglŷn â'r Bil Masnach ym mis Mawrth 2018. Ym mis Hydref y flwyddyn honno, cyflwynwyd adroddiad gennym ni ar y rheoliadau i'w gwneud o dan y Bil. Fe wnaethom ni ystyried Memorandwm Rhif 2 ym mis Mawrth eleni, ac er nad oeddem ni mewn sefyllfa i gymryd tystiolaeth gan y Gweinidog, oherwydd yr amserlenni caeth, fe wnaethom ni lunio adroddiad a siaradais yn y ddadl ar y memorandwm hwnnw.

Hoffwn fanteisio ar y cyfle hwn i ddiolch i'r Gweinidog am ddod â'r cynnig hwn gerbron ynglŷn â Memorandwm Rhif 3, yn dilyn llythyr gan David Rees yn rhinwedd ei swyddogaeth o fod yn Gadeirydd y Pwyllgor Materion Allanol a Deddfwriaeth Ychwanegol. Nid ydym ni wedi bod mewn sefyllfa i dderbyn tystiolaeth gan y Gweinidog ar femorandwm Rhif 3, nac i lunio adroddiad, unwaith eto oherwydd yr amserlenni dan sylw. Fodd bynnag, fe hoffwn i wneud sawl sylw, a gwnaed rhai ohonyn nhw yn ein hadroddiad ar femorandwm Rhif 2 ac sy'n dal i fod yn berthnasol.

Yn gyntaf, diolch i'r Gweinidog am ei llythyr dyddiedig 25 Ebrill, pryd yr ymatebodd i nifer o'r argymhellion a wnaed yn ein hadroddiad ar yr ail femorandwm. Er fy mod i'n croesawu'r wybodaeth y mae'r Gweinidog wedi ei rhoi ynghylch yr ymrwymiadau sydd wedi eu sicrhau o ran y blychau dogfennau, tynnaf sylw'r Cynulliad eto at y pryderon sydd gan y pwyllgor ynghylch y modd y caiff confensiwn Sewel ei ddefnyddio ar hyn o bryd ac yn y dyfodol. Rydym ni'n dal i fod o'r farn bod angen egluro i ba raddau y gellir dibynnu ar y confensiwn i ddiogelu cymwyseddau datganoledig. O dan yr amgylchiadau, byddwn yn dal i groesawu eglurhad gan y Gweinidog ynghylch pa un a oes unrhyw eithriadau i'r ymrwymiad na fydd Gweinidogion Llywodraeth y DU fel arfer yn defnyddio'r pwerau mewn meysydd datganoledig heb gydsyniad Gweinidogion Cymru.

Yn ein hadroddiad ar femorandwm Rhif 2, fe wnaethom ni argymell y dylid diwygio Rheol Sefydlog 30C i fod yn berthnasol i'r Bil Masnach ar ôl iddo ddod yn ddeddfwriaeth, ac, yn ei llythyr atom ni, mae'r Gweinidog wedi dweud wrthym ni ei bod yn credu bod angen adolygu Rheol Sefydlog 30C yn yn hytrach  hynny. Byddwn yn ddiolchgar pe gallai'r Gweinidog roi eglurhad pellach dim ond ar y pwynt hwn.

Drwy gydol ein gwaith o graffu ar y Bil Masnach, rydym ni wedi mynegi pryderon ynghylch cwmpas y pwerau gwneud rheoliadau yn y Bil. Ein prif bryder yw bod y Bil yn caniatáu i Weinidogion y DU wneud rheoliadau sy'n diwygio Deddf Llywodraeth Cymru 2006. Rwy'n achub ar y cyfle eto i ailddatgan yr egwyddor gyfansoddiadol na ddylai cymhwysedd deddfwriaethol y Cynulliad Cenedlaethol gael ei addasu gan reoliadau a wneir gan Weinidogion y DU, ac er y cafwyd sicrwydd na chaiff pwerau gwneud rheoliadau eu defnyddio i addasu cymhwysedd deddfwriaethol y Cynulliad, nid yw'r sicrwydd hwnnw, wrth gwrs, yn rhwymo mewn cyfraith, sy'n amlwg yn peri pryder.

Ar 30 Ebrill 2019, ac yn unol ag un o'n hargymhellion, cyhoeddodd y Gweinidog ddatganiad ysgrifenedig ynglŷn ag Awdurdod Rhwymedïau Masnach y DU, a sylwaf fod y Gweinidog wedi dweud ei bod wedi cael nifer o ymrwymiadau anneddfwriaethol gan Lywodraeth y DU ynglŷn â sut y bydd Llywodraeth Cymru yn gallu rhyngweithio â'r awdurdod. Hefyd, mae hi wedi dweud ei bod hi'n falch â'r cynnydd a wnaed a'r ymrwymiadau y mae Llywodraeth y DU wedi eu rhoi. Fodd bynnag, byddwn yn awgrymu'n barchus nad yw'r broses a sicrhawyd sy'n golygu y bydd yr Ysgrifennydd Gwladol yn ymgynghori â Llywodraeth Cymru ar argymhellion yr Awdurdod Rhwymedïau Masnach ar yr un pryd ag ymgynghori ag adrannau Llywodraeth y DU yn parchu Llywodraeth Cymru fel adain weithredol gwlad ddatganoledig.

Dyna fy sylwadau i. Diolch, Llywydd.