7. Dadl ar Adroddiad y Pwyllgor Deisebau: Deiseb P-05-784 Dibyniaeth ar gyffuriau presgripsiwn ac effeithiau diddyfnu — adnabyddiaeth a chefnogaeth

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:10 pm ar 22 Mai 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Janet Finch-Saunders Janet Finch-Saunders Conservative 4:10, 22 Mai 2019

(Cyfieithwyd)

Diolch, Lywydd, a hoffwn ddiolch i'r Gweinidog am yr hyn a oedd mewn gwirionedd yn ymateb manwl iawn ac eithaf cadarnhaol, sy'n galonogol i mi fel Cadeirydd ein pwyllgor, ond hefyd i Stevie, a gyflwynodd y ddeiseb hon oherwydd ei phrofiadau eu hun. Hoffwn ddiolch i'r Aelodau hefyd am eu cyfraniadau, ac yn arbennig Helen Mary Jones, a roddodd gyfraniad ardderchog fel arfer. Fe wnaethoch chi siarad gan roi llawer o brofiad personol—eich profiadau eich hun gydag aelod o'ch teulu—ac fe wnaethoch chi hefyd roi sylw yn fedrus iawn i'r gwahanol ddulliau sydd eu hangen, ac i sicrhau ein bod yn gwahaniaethu rhwng dibyniaeth ar gyffuriau presgripsiwn a chamddefnyddio sylweddau. Rwy'n cytuno â chi. Ni allaf weld unrhyw reswm yn y byd pam, yn enwedig bwrdd iechyd sydd wedi bod mewn mesurau arbennig ers pedair blynedd, lle gellir gweld bod ganddynt, a lle mae wedi'i brofi fod ganddynt fodel da sy’n gweithio, pam nad yw'r Gweinidog sy’n arwain y mesurau arbennig hynny yn argyhoeddedig y gallai cyflwyno'r rheini i ble nad oes tystiolaeth o ymarfer da, lle na ellir ei ddarparu ar hyn o bryd, helpu byrddau iechyd eraill a helpu unigolion eraill fel Stevie gyda'u pryderon.

Buaswn—. Yn eich ymateb, fodd bynnag, ni wnaethoch gyffwrdd â hyn, felly hyd yn oed os ysgrifennwch ataf yn nes ymlaen ar hyn, Weinidog, hoffwn i chi roi rhywfaint o ganllawiau pellach y gallai Llywodraeth Cymru eu rhoi i sicrhau y byddwch yn cyflawni rôl arweinyddiaeth a thrwy wneud hynny, yn cymeradwyo'r model arfaethedig gan y Gymdeithas Fferyllol Frenhinol fod angen cyfathrebu effeithiol bellach rhwng fferyllwyr a meddygon teulu, o roi meddyginiaeth yn y lle cyntaf i ddosau llai. Sut y mae'ch Llywodraeth yn bwriadu monitro a lleisio gofynion fferyllwyr a'r diwydiant fferyllol i sicrhau bod cyffuriau presgripsiwn yn cael eu defnyddio'n ddiogel? Hoffwn wybod ychydig mwy hefyd pa wasanaethau cymorth a fydd ar gael ar hyn ledled Cymru yn y dyfodol, felly hoffwn i chi ysgrifennu ataf ynglŷn â hynny. 

Ond i gloi, Lywydd, hoffwn ddiolch i Stevie Lewis a phawb sydd wedi gweithio'n galed iawn i gyflwyno'r mater pwysig hwn i'n sylw. Rwy'n gobeithio bod y ddadl hon, a gwaith y broses ddeisebau yn ei chyfanrwydd yn wir, wedi bod yn brofiad cadarnhaol, ac rwy'n gobeithio y bydd Llywodraeth Cymru yn rhoi ystyriaeth bellach i'r pwyntiau ychwanegol a godwyd y prynhawn yma ac y cymerir camau i ddarparu gwell cyngor a chefnogaeth i bobl yr effeithir arnynt gan ddibyniaeth ar gyffuriau presgripsiwn yn y dyfodol.

Fel y soniais, caf fy nghalonogi’n fawr gan nifer yr argymhellion rydych wedi cytuno arnynt mewn egwyddor: nifer fawr o'r rheini—a dim ond un yr ydym yn anghytuno yn ei gylch mewn gwirionedd. Ond i mi, nid yw argymhellion mewn egwyddor yn golygu dim oni chyflawnir y camau gweithredu yn eu sgil. Felly, diolch i chi eto, Weinidog, a diolch, Aelodau. Diolch yn fawr.