Part of the debate – Senedd Cymru am 2:42 pm ar 4 Mehefin 2019.
Diolch yn fawr, Llywydd. Yn dilyn fy natganiad ysgrifenedig i'r Aelodau yn gynharach heddiw, a chyhoeddiad yr adroddiad ar yr ymchwiliad cyhoeddus i goridor yr M4 o amgylch Casnewydd, gallaf yn awr roi manylion pellach am fy mhenderfyniad ar y ffordd liniaru arfaethedig i'r M4, a'r camau nesaf i liniaru tagfeydd traffig ar yr M4 bresennol.
Ers diwedd mis Chwefror, rwyf wedi ystyried yr adroddiad ac argymhellion yr ymchwiliad cyhoeddus i goridor yr M4 o amgylch Casnewydd yn ofalus iawn. Fel y gŵyr yr Aelodau, mae'r adroddiad yn ddogfen swmpus iawn ac yn adlewyrchu'r gwaith a ymgymerwyd gan yr arolygydd rhwng mis Chwefror 2017 a mis Medi 2018, a'r cannoedd ar gannoedd o gyflwyniadau ysgrifenedig a wnaed i'r ymchwiliad hwnnw. Mae'r penderfyniad a ddylid cyflawni'r Cynlluniau a'r Gorchmynion sy'n angenrheidiol i weithrediad y prosiect yn gyfrifoldeb i mi, fel Prif Weinidog, ac i neb arall.
Mae'n rhaid i'm penderfyniad i adlewyrchu'r cyd-destun y caiff ei wneud ynddo, Llywydd. Rydym yn dal i fod yn ddwfn iawn ynghanol y cyfnod hwyaf a dyfnaf o gyni yn oes unrhyw un ohonom ni. Gwelwyd ein cyllidebau cyfalaf yn cael eu torri'n gyson ers 2010. Mae fy nghyd-Weinidogion a minnau'n ymgodymu'n ddyddiol â chydbwyso goblygiadau ariannol ein blaenoriaethau buddsoddi yn y Llywodraeth.
Llywydd, fe wnaeth y Cabinet gyfarfod ddiwedd mis Ebrill i drafod y sefyllfa ariannol gyffredinol sy'n wynebu Llywodraeth Cymru, a'r anghenion o ran gwario cyfalaf yn y blynyddoedd nesaf ym mhob un portffolio, er mwyn rhoi ystyriaeth ofalus i'n blaenraglen gyfalaf. Daeth y Cabinet i'r casgliad y byddai'r lefel sylweddol o wariant sydd ei angen i gyflawni prosiect yr M4 yn cael effaith annerbyniol ar ein blaenoriaethau eraill mewn meysydd fel trafnidiaeth gyhoeddus, iechyd, addysg a thai. Fe wnaeth y Cabinet hynny, fel y dywedais, gan osod y penderfyniadau buddsoddi cyfalaf hynny yn y cyd-destun ariannol ehangach y mae Llywodraeth Cymru yn ei wynebu.