Digwyddodd ddau beth yr wythnos hon a ddylai roi rhywbeth i bawb ei ystyried o ran y posibilrwydd o fod â chronfa ffyniant gyffredin wedi'i chynllunio gan Lywodraeth bresennol y DU. Y cyntaf yw'r adroddiad gan Communities in Charge, y cyfeiriwyd ato eisoes gan fy nghyd-Aelod Alun Davies. Mae'r ffigurau moel hynny—siec o £200 i bob unigolyn yn Llundain, bil o £700 i bob unigolyn yng Nghymru—yn dangos yr hyn sy'n wynebu'r wlad hon gyda chynllun a reolir gan Whitehall. Nid yw'r ffaith bod y ffigurau hyn wedi'u seilio ar wariant cyfredol Llywodraeth y DU ar ddatblygu economaidd ond yn tanlinellu pa mor bell i ffwrdd yr ydym yng Nghymru o gael bargen deg gan y Torïaid. Gallwch chi fod yn siŵr, os yw'r fargen yn ddrwg i Gymru, y bydd yn waeth byth i Gymoedd y de, sef yr ardal sy'n elwa fwyaf ar y cronfeydd strwythurol presennol.

Yr ail ddatblygiad, a ddigwyddodd bron ar yr un pryd â chyhoeddiad Communities in Charge, oedd penderfyniad Ysgrifennydd Gwladol Cymru i gefnogi Boris Johnson yn ymgyrch arweinyddiaeth y Torïaid. Nawr, gallwn ddadlau na ddylai'r gystadleuaeth hon fod yn bwysig i'r ddadl, ond mae yn bwysig. Mae'n bwysig iawn. Gwnaeth y sawl a ofynnodd inni ymddiried ynddo i fod yn llais Cymru wrth fwrdd y Cabinet ei benderfyniad ar bwy y dylid ei gefnogi ar ôl i Boris gefnogi toriadau treth ar gyfer pobl gwell eu byd, cam a fyddai'n arwain at roi bron i £200 miliwn ym mhocedi'r bobl gyfoethocaf yng Nghymru, tra byddai bron i £500 miliwn o golled i ysgolion ac ysbytai Cymru. A yw hynny'n swnio'n wir fel rhywun sy'n gofalu am fuddiannau Cymru? Mae torri trethi ar gyfer y cyfoethog yn anathema i nodau rhaglen y cronfeydd strwythurol Ewropeaidd, sy'n ymwneud ag undod a chefnogaeth economaidd i'r bobl hynny sydd ei angen fwyaf.

Felly, yr Ysgrifennydd Gwladol, sydd eisoes wedi goruchwylio colli'r morlyn llanw, trydaneiddio'r rheilffyrdd a Wylfa Newydd, sy'n gofyn inni ymddiried ynddo i ddarparu cronfa ffyniant gyffredin a fydd yn deg i Gymru—Ysgrifennydd Gwladol y byddai'n well ganddo gefnogi Maes Awyr Bryste na Maes Awyr Caerdydd, ac sy'n honni y dylem ni ystyried gwariant datblygu economaidd yn Lloegr yn fendith i Gymru. Nid oes dim yn hanes Llywodraeth hon y DU sy'n rhoi coel ar eu honiadau y bydd datganoli'n cael ei barchu wrth ddatblygu cronfa newydd. O'r cychwyn, bu'n ymgais amlwg i gipio pŵer gan yr Ysgrifenyddion Gwladol yng Nghymru a'r Alban mewn ymgais anobeithiol i arfer perthnasedd mewn byd sydd wedi mynd heibio iddynt.

Nid ydym yn sôn am gronfa ffyniant gyffredin, rydym yn sôn am dwyll anhrefnus, hurt. Yn wir, yr unig resymeg sydd gan y Torïaid i amddiffyn cynllun newydd, canolog, yw'r hyn y maen nhw'n ei ystyried yn aneffeithlonrwydd yn y ffordd y mae'r cylchoedd diweddaraf o arian Ewropeaidd wedi eu gwario, ac eto mae'r dystiolaeth i'r gwrthwyneb i hyn ar gael yma i bawb ei gweld.