Diolch, Cadeirydd. Llygredd aer yw'r risg fwyaf difrifol o ran iechyd yr amgylchedd yr ydym ni'n ei hwynebu heddiw. Mae Llywodraeth Cymru yn lleihau'r graddau y mae pobl a'r amgylchedd naturiol yn agored i lygredd aer niweidiol drwy gyflwyno seilwaith newydd, atgyfnerthu rheoleiddio a gwneud gwaith cadarn o ran monitro a chasglu tystiolaeth.

Mae aer glân yn ganolog i'n llesiant, ac mae ein dull o fynd i'r afael â llygredd aer yn cael ei arwain gan y ffyrdd o weithio a nodwyd gan Ddeddf llesiant cenedlaethau'r dyfodol. Mae cyfradd llygredd nitrogen deuocsid yn un o'r dangosyddion cenedlaethol a sefydlwyd gan y Ddeddf, yr ydym yn ei defnyddio i fesur cynnydd tuag at ein nodau llesiant. Yn sgil yr effaith barhaus a gaiff materion ansawdd aer ar bobl a'r amgylchedd, mae Llywodraeth Cymru wedi ymrwymo i gyflwyno Deddf Aer Glân newydd. Rydym ni wedi ymrwymo i gymryd pob cam ymarferol i wella ansawdd aer, nid yn unig yn y mannau mwyaf llygredig, ond ledled Cymru gyfan.

Mae llygredd aer yn cael yr effaith fwyaf ar y bobl fwyaf agored i niwed yn ein cymdeithas: plant, pobl hŷn, y rhai sydd â chyflyrau iechyd cronig, a phobl sy'n byw mewn ardaloedd difreintiedig. Mae llygredd aer yn effeithio ar gyflwr ein hamgylchedd naturiol hefyd, gan fygwth ein rhywogaethau planhigion mwyaf prin a'r rhai mewn perygl, ac yn achosi difrod mawr i gnydau a choedwigoedd. Yng Nghymru, y ffynhonnell o lygredd aer sy'n achosi'r broblem fwyaf yw traffig ar y ffyrdd, er bod llygredd gan ddiwydiant, amaethyddiaeth a thanau domestig yn gofyn am ein sylw ni ar frys hefyd.

Mae camau gweithredu gan y Llywodraeth a diwydiant dros y tri degawd diwethaf wedi arwain at gwymp sylweddol o ran rhai llygryddion aer, tra bod eraill heb newid fawr iawn ac mae rhai wedi gweld cynnydd bach hyd yn oed yn ystod y blynyddoedd diwethaf. Mae'r cyfraddau o lygredd sy'n wynebu ein dinasyddion a'n hamgylchedd naturiol yn rhy uchel o hyd, ac mae cymryd camau pellach yn ofynnol.