Part of 2. Cwestiynau i'r Gweinidog Tai a Llywodraeth Leol – Senedd Cymru am 2:48 pm ar 19 Mehefin 2019.
Mae llawer o'r bobl hŷn sy'n dod ataf wedi bod yn ddiolchgar iawn am y grantiau a gawsant i addasu neu adnewyddu eu tai, oherwydd fel y gwyddoch chi a minnau a'r rhan fwyaf o'r Aelodau yma, mae sefydlogrwydd yn eich cartref yn hynod o bwysig wrth i chi fynd yn hŷn gan y gallwch barhau i fod wedi'ch cysylltu wrth eich cymuned, mae pethau'n fwy cyfarwydd, ac mae'n helpu gyda materion iechyd meddwl, unigrwydd, teimlo'n ynysig a phopeth arall—mae'n bwysig iawn. Fodd bynnag, y broblem gyda'r arian yw y bydd y cynghorau yn aml iawn yn darparu'r arian hwnnw, maent wedi dyfarnu'r contract ac yna mae'r contract ei hun, neu'r adeiladwyr sy'n ei ddarparu, yn anfoddhaol: nid yw'r gwaith adnewyddu wedi'i gwblhau i'r safon iawn, nid yw'r addasiadau yn bodloni anghenion yr unigolyn, ac nid ydynt wedi gwneud yr hyn y dywedasant y byddent yn ei wneud. Rydych yn mynd yn ôl at y cynghorau ac maent yn dweud, 'Ond rydym wedi darparu'r arian; mae ein gwaith ni wedi'i wneud'. Beth y gallwch ei wneud, fel y Gweinidog sy'n gyfrifol am y maes hwn, i annog cynghorau i fod ychydig yn fwy doeth wrth ymdrin â'r sefydliadau hyn, ac i wneud pethau syml fel pennu ffioedd dargadw o 5 y cant neu 10 y cant, er mwyn sicrhau mai pan fydd deiliad y tŷ, a dim ond pan fydd deiliad y tŷ, wedi cytuno ac wedi dweud, 'Ydy, mae'r ystafell ymolchi anabl honno bellach yn addas i'r diben', neu 'Ydy, mae'r gwaith adnewyddu hwnnw'n caniatáu i mi aros yn y cartref hwn yn ddiogel', y bydd y cyngor wedyn yn talu'r hyn sy'n dal i fod yn ddyledus? Oherwydd mae hon yn sefyllfa lle mae pawb ar eu colled—mae gan y cyngor arian nad yw'n cael ei ddefnyddio'n iawn, mae'r unigolyn druan wedi dioddef straen, a hwythau'n bobl hŷn, o geisio ymdrin â chwmni ystyfnig ac nid ydynt yn cael yr hyn sydd ei angen arnynt.