Part of the debate – Senedd Cymru am 3:52 pm ar 19 Mehefin 2019.
Mae darparu gwasanaethau iechyd drwy gyfrwng y Gymraeg yn hanfodol. I rai cleifion, nid mater o ddewis iaith ydyw—dyna eu hunig ddewis. Dyna pam fod fy ngrŵp a minnau'n cefnogi'r bwriad y tu ôl i'r rheoliadau hyn. Fel y mae Comisiynydd y Gymraeg yn ei ddweud yn gywir, mae'r rheoliadau hyn yn gam cyntaf pwysig tuag at ddarparu mwy o wasanaethau iechyd a gofal cymdeithasol drwy gyfrwng y Gymraeg.
Mae'n bwysig, fodd bynnag, ein bod yn sicrhau'r cydbwysedd cywir ar gyfer diwallu anghenion cleifion heb atgyfnerthu'r canfyddiadau bod yn rhaid i chi siarad Cymraeg yn rhugl er mwyn gweithio yn GIG Cymru. Dyma un o'r pryderon a fynegwyd gan weithwyr iechyd proffesiynol yng nghyfarfod y Pwyllgor Diwylliant, y Gymraeg a Chyfathrebu yr wythnos diwethaf. Ac er fy mod o'r farn fod y rheoliadau hyn yn sicrhau'r cydbwysedd cywir, rwy'n derbyn nad fi yw'r unig un sydd angen ei argyhoeddi—mae angen i'r rheini sy'n gweithio ym maes gofal sylfaenol, y rheini sydd ar y rheng flaen yn darparu gwasanaethau, gefnogi'r rheoliadau.
Roedd yn siomedig felly fod Llywodraeth Cymru wedi dewis defnyddio'r weithdrefn negyddol, a chaniatáu'r lleiafswm o 21 diwrnod yn unig ar gyfer craffu. Nid oedd hyn yn caniatáu amser i ymgynghori â grwpiau cleifion, y cyrff proffesiynol sy'n cynrychioli'r gweithlu iechyd a gofal na'r darparwyr gwasanaethau. A dyna pam y bydd fy ngrŵp yn ymatal ar y cynnig i ddirymu. Nid wyf yn credu y dylai'r Llywodraeth ddiddymu'r rheoliadau hyn, ond buaswn yn annog y Gweinidog i weithio gyda darparwyr i sicrhau eu bod yn gefnogol.
Os ydym am wella'r ddarpariaeth o wasanaethau Cymraeg, mae'n rhaid i ni sicrhau bod cefnogaeth gyffredinol i'r rheoliadau, ac edrychaf ymlaen at ymateb y Gweinidog. Diolch yn fawr.