8. Dadl Plaid Brexit: Gadael yr Undeb Ewropeaidd

Part of the debate – Senedd Cymru am 6:28 pm ar 19 Mehefin 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Delyth Jewell Delyth Jewell Plaid Cymru 6:28, 19 Mehefin 2019

(Cyfieithwyd)

Lywydd, nid yw Plaid Cymru wedi ceisio diwygio'r cynnig hwn gan Blaid Brexit; mae mor bell oddi wrth realiti fel mai'r peth mwyaf caredig i'w wneud yw ei wared o'i ddioddefaint cyn iddo suddo o dan bwysau ei wrthddywediadau ei hun. Ag ystyried mai un peth yn unig sydd o bwys i Blaid Brexit—Brexit—mae'n gwbl ryfeddol wynebu dyfnder eu hanwybodaeth ynglŷn â sut y byddai'n gweithio. Mae'n weddol debyg i weld cystadleuydd ar Mastermind yn methu sgorio pwynt ar eu pwnc arbenigol addefedig eu hunan. Mae'r cynnig yn nodi bod 498 o ASau wedi pleidleisio dros sbarduno erthygl 50 yn ôl ym mis Mawrth 2017. Mae hynny, o leiaf, yn gywir. Dyna 498 o ASau Torïaidd a Llafur yn bennaf a bleidleisiodd o blaid cychwyn ar daith antur heb fap, cwmpawd nac unrhyw syniad lle roeddent yn gobeithio ei gyrraedd. [Torri ar draws.] Na, ni wnaf ildio, Mark.

Rhybuddiodd Plaid Cymru ar y pryd mai camgymeriad aruthrol oedd gosod y cloc ar gyfer gadael, pan nad oedd gan Lywodraeth y DU set glir o amcanion. Gwyddai'r Llywodraeth fod problemau difrifol gyda phob math o Brexit, felly, yng ngoleuni'r anhawster hwnnw, penderfynasant beidio â phenderfynu pa un i'w ddilyn yn y gobaith na fyddai neb yn sylwi. Nid oeddent am ddewis Brexit meddal, gan y byddai'n golygu'n syml y byddai'n rhaid iddynt barhau ag aelodaeth o'r UE heb rai o'r manteision. Nid oeddent am ddewis Brexit caled, am fod eu hasesiadau effaith eu hunain yn dangos yn glir y byddai hynny'n achosi niwed difrifol dros gyfnod maith i'r economi. A chan nad oedd unrhyw Brexit cyfaddawdol i'w gael, ni wnaethant ddewis yr un o'r ddau, a bwrw iddi i negodi cytundeb nad oedd yn plesio neb.

Nawr, yn ôl y cynnig hwn gan Blaid Brexit, gallai gadael yr UE heb gytundeb ar noson Calan Gaeaf ostwng cost bwyd, dillad a—gwrandewch ar hyn—esgidiau. Gadewch inni adael i hynny suddo i mewn. Rydym wedi mynd o £350 miliwn ychwanegol yr wythnos i'r GIG i'r gobaith niwlog y gallwn gael £3.50 oddi ar ein pâr nesaf o esgidiau. Ac nid yw'r honiad llai na beiddgar hwn hyd yn oed yn dal dŵr—