Part of the debate – Senedd Cymru am 5:00 pm ar 25 Mehefin 2019.
Ond mae'n llai o flaenoriaeth nag y mae'r Llywodraeth Lafur hyd yn oed—sydd wedi torri'r ymrwymiad yn ei maniffesto—yn bwriadu ei roi iddi.
Fe'm syfrdanwyd gan gyfraniad Jenny Rathbone. Dywedodd y bu cynnydd o 20 y cant mewn traffig—mae hynny'n uwch na'r hyn a welais mewn astudiaethau eraill o hyn—ac mae'n disgrifio cael gwared ar y tollau fel ystryw fwriadol gan Ysgrifennydd Gwladol Cymru er mwyn gwneud i Lywodraeth Cymru adeiladu ffordd liniaru hon ar gyfer yr M4. Hoffwn, fel y gwneuthum o'r blaen, roi rhywfaint o glod i'r Ysgrifennydd Gwladol, oherwydd bu'n glir iawn ynghylch adeiladu'r ffordd liniaru hon. Ac yn y cynnig hwn heddiw sylwaf fod y grŵp Ceidwadol yma hefyd yn dweud y dylid derbyn argymhelliad yr arolygydd cyhoeddus annibynnol:
ac adeiladu ffordd liniaru'r M4.
Mae hwnnw'n ddatganiad clir iawn. Mae rhai aelodau o'r grŵp wedi gwneud sylwadau eraill yn gyhoeddus; sylwaf nad yw Nick Ramsay yn ei sedd. Gawn ni weld a fydd yma ar gyfer y bleidlais yn nes ymlaen. Ond rwy'n gwerthfawrogi'r ymrwymiad clir iawn, gan y grŵp Ceidwadol a chan yr Ysgrifennydd Gwladol, i wneud hynny. Mae bron mor glir â'r ymrwymiad a roddodd y Blaid Lafur yn ei maniffesto, y maen nhw nawr, mae arnaf ofn dweud, wedi ei dorri. Dywedodd y Gweinidog yn gynharach nad oes ots am yr holl arian sydd wedi'i wario ar y costau a wastraffwyd—neu efallai y bydd yn llwyddo i wneud yn siŵr nad yw rhai yn cael eu gwastraffu, ond rwy'n amau y bydd y cyfan yn osgoi cael eu gwastraffu—mae'n dweud na fydd yn gwastraffu cymaint o arian ag y maen nhw ar HS2. Dydw i ddim yn hollol siŵr a yw hynny'n argymhelliad digon da.
A allwn ni hefyd gael eglurder ar y terfynau 50 mya hyn? Clywais gan eich cyd-Aelod Lesley Griffiths yr wythnos diwethaf pan ofynnais am hyn. Pam cafodd y terfynau 50 mya hyn mewn chwe safle ynghylch llygredd aer eu gwneud yn rhai parhaol? A gafodd y rhai dros dro eu hystyried, ac a oedd y dystiolaeth yn cefnogi hynny? A dywedodd hi wrthyf fod y dystiolaeth yn gymysg ac yn amhendant. Felly, pam mae'r terfynau hyn yn cael eu gwneud yn barhaol? Mae mor bwysig o ran twneli Bryn-glas, yr M4, a'r hyn sy'n digwydd gyda thagfeydd, bod pobl yn gwybod mai'r mesurau a weithredir yw'r rhai sy'n dilyn y cyngor gorau i geisio cyfyngu a lliniaru'r tagfeydd hynny, pan fo'r Llywodraeth wedi torri ei haddewid i adeiladu'r ffordd liniaru hon. A ydyn nhw yno i wneud hynny, ynteu a ydyn nhw yno am resymau llygru a drafodwyd yr wythnos diwethaf gan eich cyd-Aelod? Diolch.