2. Datganiad a Chyhoeddiad Busnes

Part of the debate – Senedd Cymru am 2:36 pm ar 2 Gorffennaf 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Rebecca Evans Rebecca Evans Labour 2:36, 2 Gorffennaf 2019

(Cyfieithwyd)

Diolch i Mick Antoniw am godi'r ddau fater hyn. O ran y cyntaf, sy'n ymwneud â hapchwarae, gwn fod swyddogion iechyd yn cael rhai trafodaethau i archwilio pa arian, os o gwbl, a allai ddod i Lywodraeth Cymru mewn cysylltiad â gamblo, oherwydd, fel y nododd Mick, fe edrychodd adroddiad y prif swyddog meddygol yn benodol ar bennod am gamblo, ac ers hynny, fe wnaed rhai gwelliannau sylweddol. Felly, mae cwestiynau ar gamblo wedi cael eu hychwanegu at yr arolwg o ymddygiad iechyd plant oedran ysgol ac ymchwil rhwydwaith iechyd ysgolion yn ystod 2017-18. Hefyd, bydd cwestiynau ar amlder, cyfranogiad ac agweddau tuag at gamblo yn cael eu cynnwys yn yr arolwg cenedlaethol am y tro cyntaf yn 2020-21. Gwn fod hyn yn rhywbeth y mae Mick wedi bod yn gofyn amdano'n gryf iawn ers amser maith.

Mae'r prif swyddog meddygol wedi cael trafodaethau gyda GambleAware a chyfarwyddwyr iechyd y cyhoedd yng Nghymru i archwilio sut y gellir defnyddio gwasanaethau presennol, megis gwasanaethau cymorth iechyd meddwl, i gefnogi gamblwyr problemus, ac wrth gwrs, ar 1 Gorffennaf, fe lansiwyd rhaglen newydd genedlaethol Cyngor ar Bopeth, gyda dwy ganolfan gymorth newydd yn sir Ddinbych a Rhondda Cynon Taf, a bydd y rheini'n gallu darparu hyfforddiant allgymorth i drydydd parti i sicrhau bod gweithwyr rheng flaen yn meddu ar y sgiliau perthnasol i adnabod a chefnogi pobl â phroblem gamblo. Ac rwy'n gwybod bod gan Mick gwestiwn i'r Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol ar y pwnc hwn yfory, felly bydd yn gallu rhoi rhagor o fanylion am y cynnydd sydd wedi'i wneud ers adroddiad y prif swyddog meddygol.

O ran pensiynau, yn amlwg, mae'r hyn a ddisgrifiodd Mick yn destun pryder mawr, a byddem wrth reswm yn annog Ford i roi'r fargen orau posibl i'w gweithwyr ffyddlon. Mae pwynt Mick yn ein hatgoffa, wrth gwrs, fod gweithwyr Ford ar hyd a lled Cymru, yn enwedig yn y de, ac yn sicr bydd angen i Lywodraeth Cymru a'u hundebau gyflwyno neges gref bod yn rhaid cael tegwch wrth wraidd unrhyw fargen. 

Bydd ffrwd waith pobl y tasglu, ar y cyd â Ford, yr undebau llafur a'r rheoleiddiwr pensiynau, yn ystyried darparu cyngor annibynnol priodol i'r gweithlu wrth iddyn nhw gynllunio eu dyfodol ariannol, ond byddaf yn sicr o ddod â'r astudiaeth achos a gyflwynwyd gan Mick i sylw'r tasglu hwnnw.