Part of 1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 1:53 pm ar 16 Gorffennaf 2019.
Wel, Llywydd, mae gweithdrefnau archwilio mewnol bob amser yn cael eu cynllunio i lunio barn ynghylch pa un a ddylai'r hyn y gallai fod wedi digwydd fod o ddiddordeb i'r heddlu ai peidio. Rwy'n rhannu rhwystredigaeth yr aelod ynghylch faint o amser y mae'n ei gymryd weithiau i'r heddlu gyflawni eu hymholiadau ac i benderfynu a ydyn nhw'n dymuno cyflwyno erlyniadau ai peidio. Ond dyna'r berthynas gywir. Mae'r archwiliad mewnol yn penderfynu ar ba un a oes achos i'w archwilio, ac yna mae'r awdurdodau erlyn yn dod i'w casgliad ar wahân eu hunain ynghylch pa un a ddylid cymryd camau o natur droseddol ai peidio, a dyna'r hyn ddigwyddodd yn yr achos hwn. Rwy'n gresynu rhai o'r oediadau y mae'n ymddangos sy'n gysylltiedig â'r mathau hyn o achosion, ond dyna'r ffordd iawn i'r pethau hyn ddigwydd.
Mae craffu ar benderfyniadau yr ydym ni'n eu gwneud yn digwydd drwy'r amser. Mae'n rhan o'r ffordd y mae penderfyniadau'n cael eu gwneud. Ceir her fewnol iddyn nhw bob amser, ceir cwestiynau sy'n cael eu gofyn bob amser, a phan fydd penderfyniad yn cael ei wneud, bydd craffu ar y broses o weithredu'r penderfyniad hwnnw bob amser. Mewn achosion lle caiff buddsoddiadau eu gwneud ac nad yw pethau'n digwydd fel yr oeddem ni wedi ei obeithio, yna, wrth gwrs, rydym ni'n mynd y tu hwnt i hynny, a dyna'r ydym ni wedi ei wneud yn yr achos hwn a dyna pam y gwrandewais i yn astud ar yr hyn a ddywedodd arweinydd yr wrthblaid wrthyf rai wythnosau yn ôl , ac mae'r adroddiad ar gael i bobl ei weld erbyn hyn. Byddwn yn parhau i ddysgu'r gwersi o'r holl brofiadau hyn, fel y byddai unrhyw Lywodraeth call yn ei wneud. Mae cyhoeddi'r adroddiad yn rhan o hynny, ond ceir yr holl ffyrdd arferol y mae Llywodraeth yn asesu effeithlonrwydd ac effeithiolrwydd y penderfyniadau yr ydym ni wedi eu gwneud hefyd, ac yn ceisio cywiro unrhyw ddiffygion a amlygir pan fydd gennym ni adroddiadau o'r math hwn.