7. Datganiad gan y Cwnsler Cyffredinol a’r Gweinidog Brexit: Y Wybodaeth Ddiweddaraf am Brexit

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:14 pm ar 17 Medi 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of David Rees David Rees Labour 5:14, 17 Medi 2019

(Cyfieithwyd)

A gaf i ddiolch i'r Gweinidog am ei ddatganiad? Rwyf innau hefyd yn diolch i Lywodraeth Cymru am eu cynllun gweithredu a gyhoeddwyd ddoe. O leiaf rydym ni yma yn y Cynulliad yn cael cyfle i graffu mewn gwirionedd ar y Llywodraeth o ran ei chynllun gweithredu, yn wahanol i'n cydweithwyr yn San Steffan sydd wedi cael eu rhwystro rhag craffu ar y gwaith ar ddogfennau Yellowhammer.

Gweinidog, digon hawdd yw dweud—. Wyddoch chi, rydym ni wedi cael areithiau gan wahanol aelodau. Nid oes a wnelo hyn ag areithiau; mae'n ymwneud â gofyn cwestiynau i chi. Felly, byddaf yn ceisio canolbwyntio ar gwestiynau, oherwydd yr hyn yr ydych chi'n ei ddweud yw'r hyn yr ydym ni i gyd yn ei feddwl. Nawr, y pwynt yw—. Ychydig o bwyntiau. Byddwn wedi gobeithio y byddem ni wedi cael—[Torri ar draws.] A wnaiff yr Aelod roi cyfle i mi ofyn rhai cwestiynau. Diolch. Gweinidog, nid ydym ni wedi cael diweddariad ar y fframweithiau cyffredin, y byddwn wedi gobeithio amdano yn yr araith hon, oherwydd mae'n bwysig ein bod yn gwybod ble'r ydym arni yn y fframweithiau cyffredin hynny. Oherwydd os byddwn yn gadael heb gytundeb ar 31 Hydref, bydd yn braf gwybod yn union pa gynnydd a fu gyda'r fframweithiau cyffredin hynny fel y gallwn ni sicrhau bod pethau'n symud yn eu blaenau hefyd. Ond hefyd, efallai y gallech chi sôn am y gwahaniaethau rydych chi'n eu profi o ganlyniad i'r Llywodraeth newydd, oherwydd rwy'n gwybod gyda'r Llywodraeth flaenorol ei bod hi'n ymddangos ein bod yn symud ymlaen, lle cawsom yr adroddiad—cyhoeddwyd hynny gennym ni yn rhan o'n papurau ddoe yn y pwyllgor—ac nid yw tri o'r Aelodau sy'n rhan o'r adroddiad hwnnw bellach yn y Llywodraeth, felly mae'n ddiddorol gweld a yw'r Llywodraeth newydd o ddifrif ynglŷn â'r cynnydd gyda'r fframweithiau cyffredin ai peidio.

A allwch chi ddweud wrthym ni hefyd am unrhyw anghenion deddfwriaethol i Gymru yn y dyfodol? Unwaith eto, a oes unrhyw offerynnau statudol sy'n weddill y mae angen eu rhoi ar waith cyn 31 Hydref? A oes unrhyw offerynnau statudol yn Lloegr neu yn San Steffan y mae angen inni fod yn ymwybodol ohonyn nhw o hyd sy'n dal angen eu cymeradwyo er mwyn inni allu bod mewn sefyllfa lle mae'r ddeddfwriaeth yn ei lle ar gyfer Brexit 'dim cytundeb' ar 1 Tachwedd? Hefyd, unwaith eto, a ydych chi wedi asesu'r anghenion penodol gwirioneddol yng Nghymru? Rydym ni'n gwybod fod gohirio'r Senedd—rydym ni wedi trafod hyn, ac mae Prif Weinidog Cymru wedi sôn amdano'n eithaf clir. Roedd y penderfyniad i ohirio'r Senedd yn golygu bod yr holl Filiau hynny nad ydynt wedi'u cwblhau ac nad oedd Gorchymyn wedi'u gosod arnynt—ac nid oedd gan yr un ohonyn nhw orchymyn arno—i ganiatáu iddyn nhw barhau, mewn gwirionedd rhoddwyd y farwol iddynt, ac mae'n rhaid dechrau unrhyw beth eto. Mae nifer o Filiau sydd â chanlyniadau enfawr os nad oes gennym ni gyfnod pontio ar ôl gadael.

A ydych chi hefyd wedi gwneud unrhyw ddadansoddiad pellach, yn dilyn y gwaith a wnaed gan ysgol fusnes Prifysgol Caerdydd, a gyhoeddwyd gennych o'r blaen, oherwydd roedd hynny ychydig fisoedd neu beth amser yn ôl? Ble'r ydym ni arni heddiw yn eich dadansoddiad o'r effaith economaidd? Oherwydd rydych chi, rwy'n tybio—ac mae Delyth Jewell wedi sôn am hyn—wedi seilio'ch dadansoddiad a'ch cynlluniau gweithredu ar y data a gewch chi gan Lywodraeth y DU yn rhan o ddogfennau Yellowhammer. Ydych chi wedi gwneud unrhyw ddadansoddiad arall eich hun neu wedi gofyn am unrhyw ddadansoddiad o'r gwaith dilynol o waith ysgol fusnes Caerdydd?

Dydym ni ddim wedi trafod hyn heddiw, ond y gronfa ffyniant gyffredin— ble rydym ni arni? Pa drafodaethau ydych chi wedi'u cael ynglŷn â hynny? Mae Prif Weinidog Cymru eisoes wedi tynnu sylw at y ffaith y byddai hynny mewn gwirionedd yn fwy na'r £600 miliwn a gynigir i ni mewn cytundeb nad yw'r Senedd wedi ei basio eto. Felly, ble'r ydym ni arni, a sut mae hynny'n effeithio ar yr hyn y byddwch yn ei wneud a'r cynlluniau gweithredu hyn yn dilyn hynny, oherwydd, fel y nodwyd gennych chi yn y cynllun gweithredu hwnnw, mae rhai ohonyn nhw yn rhai tymor byr ac mae goblygiadau eraill tymor hwy i'r rhain?

Unwaith eto, un o'r pethau a amlygwyd imi yn y cynllun gweithredu oedd lle rydych chi'n dweud mae Banc Lloegr wedi amcangyfrif bod aelwydydd £1,000 yn waeth eu byd bob blwyddyn.

Nawr rwy'n gwybod, beth bynnag a ddywedodd Darren Millar yn gynharach, na phleidleisiodd etholwyr yn fy etholaeth i wneud eu hunain na'u cymdogion £1,000 flwyddyn yn waeth eu byd. Felly, mae angen inni edrych ar beth yn union yw'r goblygiadau i'r rheini.

A gaf i ofyn un peth? Rydym ni wedi gweld y Prif Weinidog yn mynd i Ewrop yn y pen draw ac yn ceisio argyhoeddi Ewrop bod ei syniadau'n gweithio mewn gwirionedd a'u bod yn ystyrlon—mae'n amheus, ond mae wedi rhoi cynnig arni. Ond, ddoe, methodd ag ymddangos hyd yn oed mewn cynhadledd i'r wasg gyda Phrif Weinidog Lwcsembwrg. Penderfynodd ymneilltuo ohono. Nawr, nid yw hynny o gymorth i feithrin perthynas gyda'n partneriaid yn yr UE. Felly, beth mae Llywodraeth Cymru yn ei wneud i sicrhau ein bod yn cryfhau'r partneriaethau hynny a'r cydberthnasau hynny mewn sefyllfa lle gallem ni adael ar delerau drwg oherwydd y ffordd y mae Llywodraeth y DU yn ymddwyn? Oherwydd, i Gymru, bydd parhau i gael perthynas gref â chenhedloedd yr UE a'r rhanbarthau o fewn yr UE yn hanfodol ar gyfer yr anghenion busnes fydd gennym ni.