7. Datganiad gan y Cwnsler Cyffredinol a’r Gweinidog Brexit: Y Wybodaeth Ddiweddaraf am Brexit

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:22 pm ar 17 Medi 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mark Reckless Mark Reckless Conservative 5:22, 17 Medi 2019

(Cyfieithwyd)

Rwy'n falch o glywed y bydd y Llywodraeth yn cyhoeddi ei hamcangyfrif ei hun ar effaith economaidd ymadael 'dim cytundeb', gan fod y Gweinidog newydd fabwysiadu cyfeiriad David Rees at amcangyfrif Banc Lloegr—£1,000 sy'n dod o amcangyfrif o 5 y cant. Ac eto, cyfeiriodd ei gyd-Aelod gynnau, Rebecca Evans, at amcangyfrif o 10 y cant gan y Trysorlys, a arweiniodd at yr amcangyfrif hwn o £2,000. Eto, a yw'r Gweinidog yn cydnabod fod hyd yn oed yr isaf o'r amcangyfrifon hynny yn seiliedig ar ragdybiaeth gan Fanc Lloegr y bydd ymadawiad 'dim cytundeb' yn arwain at Fanc Lloegr yn codi ei gyfraddau llog o 0.75 y cant i 4.5 y cant, ac mae'n ymwybodol bod bron unrhyw economegydd sector preifat sydd wedi gwneud sylwadau ar hynny'n meddwl ei fod yn syml yn beth anhygoel i'w ddweud?

Nid wyf i'n dal ronyn callach, mewn gwirionedd, o ran beth yw polisi'r Gweinidog ynghylch sefyllfa gyffredinol Brexit. A yw eisiau gweld Llywodraeth y DU o dan ei blaid ef yn mynd i Frwsel i geisio negodi cytundeb newydd fel y gallant ddod yn ôl i'r wlad hon ac ymgyrchu yn ei herbyn mewn refferendwm? Ac a yw'n cytuno â'r ddwy lythyren a ddefnyddiodd ei gydweithiwr, yr Ysgrifennydd Iechyd, i ddisgrifio'r polisi hwnnw—BS?

Dywed yn ei ddatganiad fod Llywodraeth y DU yn canolbwyntio ar feio'r UE, ond bydd llawer o bobl sy'n gwrando ar ein dadleuon yn gweld Llywodraeth Cymru'n canolbwyntio ar feio Llywodraeth y DU. Pan fydd anghydfod, pryd bynnag y bydd yr Undeb Ewropeaidd yn gwrthod cyfaddawdu ac yn ystyfnigo, gellir cyfrif ar Lywodraeth bresennol Cymru i ochri â sefydliadau'r Undeb Ewropeaidd yn erbyn Llywodraeth y DU. Soniodd yr Aelod blaenorol am fygythiad i'r undeb. Onid yw'n fygythiad i'r undeb fod y Llywodraeth hon yng Nghymru yn gwrthod gweithredu dros bobl Cymru sydd eisiau aros yn y DU ond gadael yr Undeb Ewropeaidd? Dywedodd eich rhagflaenydd, y Cwnsler Cyffredinol ni fyddwn yn gweithio yn erbyn canlyniad y refferendwm.

Pryd newidiodd y polisi hwnnw?

Rydych chi'n sôn am dalu ein dyledion. Onid ydych chi'n ymwybodol bod ein cytundeb â'r Undeb Ewropeaidd yn darparu ar gyfer dull ymadael? Rydym ni'n rhoi dwy flynedd o rybudd. Am y ddwy flynedd hynny, mae'n rhaid inni barhau i dalu popeth y byddem ni wedi ei wneud fel aelod. Ar ôl hynny nid oes ymrwymiad cyfreithiol rhyngwladol, parhaus. Nid ydym ni wedi'n contractio i dalu. Nid oes dyled. Dywedodd hyd yn oed y Pwyllgor Dethol ar yr Undeb Ewropeaidd yn Nhŷ'r Arglwyddi—sydd ymhell o fod yn noddfa o benboethiaid dros adael—nad oes rhwymedigaeth ariannol barhaus os byddwn yn gadael ar ddiwedd proses erthygl 50. Yr unig faes lle gallai hynny fod yn wahanol yw ar gyfer Banc Buddsoddi Ewrop, oherwydd ei fod wedi'i gyfansoddi ar wahân â'i gyfalaf ei hun. A phe baem yn mynd i'r Llys Cyfiawnder Rhyngwladol, pam ein bod ni'n cael yn ôl dim ond £3.5 biliwn o'r cyfalaf a roesom ni yn y lle cyntaf, nid ein cyfran ni o £7.5 biliwn ychwanegol o'r cronfeydd cronedig? Mae'n siŵr y gwnaiff gefnogi'r Undeb Ewropeaidd yn hynny o beth hefyd.

A gaf i ofyn am y sefyllfa gyfreithiol? Oherwydd mae'n disgrifio llys y sesiwn, gan ddweud, sydd mewn gwirionedd yn uwchlys.

Ym mha ystyr y mae'n uwchlys? Mae mewn awdurdodaeth wahanol. Mae hefyd yn gwrando ar achosion yn y lle cyntaf mewn adolygiad barnwrol yn yr un modd ag y mae'r Uchel Lys yn Llundain yn ei wneud, neu yn wir, pan fo'n eistedd yng Nghaerdydd. Mae mewn awdurdodaeth wahanol. Pam mae'n uwchlys yn fwy nag y mae wythfed dosbarth o apeliadau ffederal yng Nghaliffornia efallai'n uwchlys? Nid yw; mae mewn awdurdodaeth wahanol. Onid yw hi'n wir mai dim ond darbwyllo y gall ei ddyfarniadau eu gwneud ar y gorau? Nid ydynt yn gyfrwymol yn ein hawdurdodaeth yng Nghymru a Lloegr. A, Cwnsler Cyffredinol, rydych chi'n cwyno na all y DU ddibynnu ar y Prif Weinidog i ddilyn cyfraith y DU. Oni all pobl Cymru ddibynnu ar eu Prif Weinidog a'u Cwnsler Cyffredinol i ddilyn cyfraith Cymru a Lloegr?