Cwestiynau Heb Rybudd gan Lefarwyr y Pleidiau

Part of 1. Cwestiynau i'r Gweinidog Cyllid a'r Trefnydd – Senedd Cymru am 1:53 pm ar 18 Medi 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Rhun ap Iorwerth Rhun ap Iorwerth Plaid Cymru 1:53, 18 Medi 2019

Dydy 'best possible settlement', mae gen i ofyn, ddim yn rhoi i fi'r hyder dwi'n chwilio amdano fo, a dwi'n eithaf siŵr na fydd o'n rhoi'r hyder y mae llywodraeth leol yn chwilio amdano fo, chwaith. Yn y gorffennol, mae setliad fflat wedi cael ei werthu i lywodraeth leol fel bod yn newyddion da. Dydy o ddim. Gwnes i grybwyll Ynys Môn yma yn y Siambr ddoe, yn dweud eu bod nhw angen £6 miliwn. Mae'r ffigwr yn amrywio o gyngor i gyngor, wrth gwrs. Mae Pen-y-bont ar Ogwr yn chwilio am doriadau o £35 miliwn; mi fyddai angen cynnydd yn y dreth gyngor o dros 13 y cant er mwyn gwneud iawn am y twll yn eu cyllideb nhw. Allwn ni ddim mynd yn ôl yn 2020-21 at drethdalwyr lleol Cymru i ofyn iddyn nhw lenwi'r gap, achos mae'r pwysau yn ormod arnyn nhw. Mae'n rhaid i arian ychwanegol ddod gan Lywodraeth Cymru. Mae'r cynghorau yn wynebu pwysau o dros £0.25 biliwn y flwyddyn nesaf, ac efo cyllidebau lle mae yna ddisgresiwn arnyn nhw wedi cael eu torri cymaint, does yna nunlle i dorri erbyn hyn heb fynd i wasanaethau cwbl greiddiol a sylfaenol, fel gwasanaethau plant, ac allwn ni ddim fforddio torri'r rheini. Felly, dwi'n gofyn eto: a gaf i sicrwydd na fyddwch chi’n dathlu rhyw fath o setliad fflat fel newyddion da, ond y byddwch chi, y tro yma, yn chwilio am gynnydd i gyfateb i’r hyn y mae llywodraeth leol yng Nghymru yn ei ddweud sydd ei angen arnyn nhw dim ond i sefyll yn llonydd?