Part of the debate – Senedd Cymru am 2:56 pm ar 1 Hydref 2019.
Diolch, Gweinidog, am eich datganiad. Wythnos arall, a datganiad diystyr arall ynglŷn â Brexit, sy'n ychwanegu dim at yr hyn yr ydym ni wedi'i glywed o'r blaen, heblaw am fwy o godi bwganod gan Lywodraeth Cymru, yn ceisio lledu ofn ymysg y boblogaeth ynglŷn â Brexit. Gadewch i ni fod yn eglur: y cyfan y mae pobl Cymru a gweddill y Deyrnas Unedig yn awyddus i ni ei wneud yw cau pen y mwdwl ar Brexit. Maen nhw wedi cael llond bol ar wrando ar wleidyddion yn ceisio nacáu ewyllys y bobl, a fynegwyd yn y refferendwm yn ôl ym mis Mehefin 2016. Maen nhw'n awyddus i ni gyflawni Brexit fel y gallwn ni fynd ati i ddatrys yr annibendod ofnadwy y mae'r Blaid Lafur wedi'i wneud yma yng Nghymru o ran ein gwasanaeth iechyd gwladol a'n hysgolion, ac, wrth gwrs, mae gennym ni gyfle euraid i ddatrys yr annibendod hwnnw yn sgil buddsoddiad ychwanegol Llywodraeth y DU yn y GIG ac yn y system addysg yn Lloegr ac, o ganlyniad i hynny, mae swm sylweddol, gwerth dros £2 biliwn, yn dod i Gymru yn y tair blynedd nesaf er mwyn i ni fynd i'r afael â'r rhestrau aros hir, er mwyn i ni allu ymdrin â pherfformiad gwael adrannau achosion brys yn ein hysbytai, er mwyn i ni allu cau'r bwlch cyllido rhwng disgyblion unigol yng Nghymru ac yn Lloegr, ac er mwyn i blant Cymru gael cyfle cyfartal â'u cymheiriaid yn Lloegr o ran eu haddysg a'u cyfleoedd mewn bywyd.
Ac, wrth gwrs, mae'r buddsoddiad hwnnw ar gael gan Lywodraeth y DU dim ond oherwydd y cyllid cyhoeddus cadarn sydd gennym erbyn hyn, oherwydd, wrth gwrs, fe wnaethom ni etifeddu annibendod llwyr a adawyd gan Lywodraeth Lafur y DU pan oedd hi mewn grym cyn hynny. Fe aeth yr hwch drwy'r siop o ran ein cyllid cyhoeddus. Bu bron i Gordon Brown ein harwain ni fel gwlad at drothwy methdaliad, ac unwaith eto, Llywodraeth Geidwadol sydd wedi clirio'r annibendod hwnnw. Nawr, yn wahanol i'r Blaid Lafur—yn wahanol i'r Blaid Lafur—a rhai o'r pleidiau eraill yn y Siambr hon, mae gennym ni Geidwadwyr Cymreig bob ffydd y bydd pobl Cymru yn gallu addasu, bod ganddyn nhw'r ddawn i allu ymdrin ag unrhyw heriau a allai godi o ganlyniad i Brexit, ac y byddwn yn gallu elwa ar Brexit a'n hymadawiad â'r Undeb Ewropeaidd.
Gadewch i ni drafod rhai o'r rhagolygon hyn yr ydych chi'n sôn amdanyn nhw, oherwydd clywais lawer o ragolygon cyn i'r DU bleidleisio i ymadael â'r UE yn 2016. Clywsom ni bob math o ragolygon, ac ni wireddwyd yr un ohonyn nhw, oherwydd y gwir amdani yw, er gwaethaf Brexit—er gwaethaf Brexit—ers y refferendwm yn 2016—. [Torri ar draws.] A dywedwyd wrthym—. [Torri ar draws.] Rwy'n clywed y nadau yn dod o'r fainc flaen, ond y gwir amdani yw y dywedwyd wrthym, yn union wedi'r refferendwm, y byddem ni'n cael dirwasgiad yn syth, y byddai cwymp ofnadwy yn y farchnad stoc, y byddai trychineb o ran swyddi, y byddai cannoedd ar filoedd o swyddi ledled y DU yn cael eu colli, ac eto, er gwaethaf Brexit, ers y refferendwm yn 2016, mae cyflogau wedi cynyddu, mae diweithdra wedi gostwng, mae ein heconomi wedi tyfu, mae ein hallforion yn cynyddu ac mae ein marchnad dai yn parhau i fod yn gryf iawn. Felly, a gaf i ofyn i chi, Gweinidog Brexit, a ydych chi'n derbyn bod eich Llywodraeth chi yn gwbl anghywir ym mhob rhagolwg a wnaethoch o ran yr hyn sydd wedi digwydd hyd yn hyn? A wnewch chi roi'r gorau ar y codi bwganod yr ydym yn ei weld o hyd a'r proffwydo dinistr yr ydym ni'n ei weld o hyd a'r darogan gwae yr ydym ni'n ei glywed o hyd, yn atseinio yn ein clustiau gan fainc flaen Llafur?
A wnewch chi ganolbwyntio yn hytrach ar baratoi Cymru ar gyfer Brexit, ni waeth pa ffurf ar Brexit y gallai hwnnw fod? A gadewch i mi ddweud, mae'r Prif Weinidog yn gwneud ei orau glas i geisio cael cytundeb cyn 31 Hydref. Rwy'n gwybod nad ydych chi o reidrwydd yn cefnogi ei ymdrechion, ond felly y mae, ac fe hoffem ni weld cytundeb, os yw'r cytundeb hwnnw'n bosibl. Ond os nad yw'n bosibl, mae'n rhaid i ni adael yr Undeb Ewropeaidd ar 31 Hydref ac anrhydeddu canlyniad y refferendwm.
Mae safbwynt eich plaid chi, wrth gwrs, yn safbwynt hollol hurt, trwy ddweud os bydd Jeremy Corbyn yn Brif Weinidog, y bydd yn mynd i Frwsel, y bydd yn cael cytundeb hollol wahanol—mae Brwsel, wrth gwrs, wedi dweud na all neb gael hyn—ac y bydd yn dychwelyd ac yn ymgyrchu, ond am beth? Nid yw wedi dweud beth y bydd yn ymgyrchu drosto, nagyw? Oherwydd, o ran eich safbwynt chi ar lefel y DU, rydych chi am gyflwyno'r penderfyniad hwn i'r bobl mewn refferendwm. Ond, wrth gwrs, byddwch chi'n ei gefnogi i fynd ati i gael y cytundeb hwnnw ac wedyn ymgyrchu yn ei erbyn. Ni chlywais i erioed y fath beth; mae'n sefyllfa hollol hurt i fod ynddi. Ond dyna, wrth gwrs, yw hanfod y Blaid Lafur gyfoes, mae arna'i ofn. Dyna'r Blaid Lafur gyfoes.
A wnewch chi ddweud wrthym ni, Gweinidog Brexit, pa gamau ac asesiadau y mae Llywodraeth Cymru wedi eu cymryd o effaith economaidd y gwariant ychwanegol a fydd yn dod i Gymru o ganlyniad i'r buddsoddiad ychwanegol mewn ysgolion ac ysbytai, ac effaith hwnnw ledled y wlad o ran ein heconomi ni? Oherwydd, wrth gwrs, nid ydych chi'n trafod y pethau hyn; nid ydych chi'n sôn am y cyfleoedd hyn i Gymru.