A gaf fi awgrymu eich bod yn cyfeirio eich dicter at Cymwysterau Cymru? Dyna pwy oeddwn yn eu dyfynnu, a dyna pwy sy'n dweud nad yw disgyblion gwannach, myfyrwyr gwannach, yn cael eu cofrestru ar gyfer eu harholiadau.  

Nawr, pan edrychwn ar y dadansoddiad annibynnol o system addysg Cymru, y cymharydd gorau sydd gennym yn rhyngwladol wrth gwrs yw canlyniadau'r Rhaglen Ryngwladol Asesu Myfyrwyr. Ac mae Cymru ar waelod tabl cynghrair y DU. Mae yn yr 50 y cant gwaelod o wledydd y byd o ran ansawdd ein system addysg.  

Mae pawb ohonom am weld Cymru'n cyrraedd y brig, a cheir rhai ysgolion gwych yng Nghymru sy'n gweithio'n galed ac yn sicrhau canlyniadau gwych i'w disgyblion. Dylwn sôn, wrth gwrs, am Ysgol Santes Ffraid yn Ninbych, lle cafodd fy mab gasgliad gweddus o ganlyniadau TGAU yr haf hwn. Rwyf am longyfarch pob disgybl ledled Cymru hefyd sydd wedi gwneud yn dda. Fy hen ysgol yn Abergele, Ysgol Emrys ap Iwan, a gafodd y canlyniadau gorau a gyflawnodd erioed. Ond nid yw'n lleihau'r ffaith bod gennym ormod o ddisgyblion o hyd yn gadael yr ysgol heb gymwysterau ac a dweud y gwir, nid yw hynny'n ddigon da.

Nawr, bu llawer o ddyfalu a allwn gymharu'r canlyniadau hyn â'r canlyniadau yn 2007. Un o'r rhesymau eraill pam y defnyddiwyd 2007, gyda llaw, oedd ei fod yn dangos yn glir fod y canlyniadau'n waeth eleni nag yn 2007—na fu unrhyw gynnydd. Ac os na fu unrhyw gynnydd dros y cyfnod hwnnw rwy'n credu'n onest y dylem fod â chywilydd ohonom ein hunain yma yng Nghymru am beidio â sicrhau unrhyw welliant i'n plant a'n pobl ifanc.

Ceisiodd y Gweinidog ddiystyru'r bwlch cyllido rhwng Cymru a Lloegr, gan ddweud bod popeth yn edrych yn eithaf addawol os hepgorwch Lundain o'r darlun. Ond wrth gwrs, am bob £1 a werir yn Lloegr—ac mae hynny'n cynnwys y punnoedd a werir yn Llundain pan fyddwch yn cyfrif y cyfan o ran y cyfrifoldebau datganoledig—am bob £1 a werir yno ar blentyn, erys y ffaith bod Cymru'n cael £1.20 i'w wario yma. Felly, fe ddylai fod bwlch ariannu'n bodoli mewn gwirionedd, ond dylai ddangos bod 20 y cant yn fwy yn cael ei wario ar blentyn yng Nghymru, yn hytrach na'r bwlch cyllido hwn o £645 yn llai. Rwy'n hapus i dderbyn yr ymyriad.