Trefnydd, a gaf i ofyn am ddau ddatganiad, os gwelwch yn dda, y cyntaf gan y Gweinidog iechyd ynghylch darparu unedau mân anafiadau yng Nghymru, yn enwedig yn wyneb y neges Dewis Doeth yr wyf i'n gobeithio ein bod ni i gyd yn ei chlywed. Fel Aelod etholaeth yn fy rhanbarth i, wrth gwrs, byddwch yn ymwybodol bod yr uned mân anafiadau dan arweiniad meddygon teulu yn Singleton wedi ei chau dros dro—rhywfaint o aildrefnu, ond hefyd rhai materion yn ymwneud â staffio. Mewn ymateb i fy nghais rhyddid gwybodaeth diweddar, cadarnhaodd y bwrdd iechyd newydd ei fod wedi gofyn i 430 o feddygon teulu yn ardal y bwrdd iechyd a fydden nhw'n ystyried cyfrannu at y rota gan na all y llond llaw presennol o feddygon teulu ei reoli eu hunain. Dros 400 o feddygon teulu, ac ni chafwyd ateb cadarnhaol gan yr un ohonynt. Rwy'n credu bod angen rhywfaint o ymchwiliad uniongyrchol gan y Gweinidog i hynny, yn ogystal â datganiad wedi'i ddiweddaru, efallai, ar gyflwr y gwasanaeth ar hyn o bryd ledled Cymru.

Yr ail: a gaf i ofyn i Weinidog yr amgylchedd, yn sgil yr adroddiad am gyflwr natur, a gwaith Llywodraeth Cymru o ran diogelu gwarchodfeydd natur o bwys cenedlaethol sy'n eiddo preifat. Mae gwarchodfa natur Cynffig yn fy rhanbarth i yn cael ei rheoli gan yr awdurdod lleol, yn rhinwedd prydles sy'n dod i ben ym mis Rhagfyr. Mae trigolion a gwirfoddolwyr lleol yn naturiol wedi bod yn pryderu'n fawr am ddyfodol y warchodfa hon sydd o bwys cenedlaethol, gan na fydd y Cyngor yn adnewyddu'r brydles honno. Ni fu ymddiriedolaeth y gorfforaeth sy'n berchen ar y tir yn barod i gyfathrebu a bod yn dryloyw ynglŷn â'i chynigion i sicrhau rheolaeth dda o'r tir hwnnw o fis Ionawr ymlaen ac, o gofio bod cymuned ehangach Cynffig yn fuddiolwr yr ymddiriedolaeth, rwy'n poeni braidd am gyflawni dyletswyddau ymddiriedol. Ond hoffwn gael rhywfaint o eglurder, os gwelwch yn dda, ynghylch swyddogaeth Cyfoeth Naturiol Cymru mewn sefyllfaoedd fel hyn, pan fo'n ymddangos bod y safleoedd hyn sydd o bwys cenedlaethol yn y fantol. Ai dim ond cynghori y maen nhw, er enghraifft? A hoffwn gael cadarnhad o unrhyw bwerau a all fod gan Lywodraeth Cymru, yn uniongyrchol neu'n anuniongyrchol, fel sydd ganddyn nhw o dan Ddeddf yr Amgylchedd Hanesyddol (Cymru) 2016, i orfodi perchenogion i gadw gwarchodfeydd natur a ddynodir yn swyddogol i safon benodol, neu i ddiogelu hunaniaeth benodol. Diolch.