Part of 3. Cwestiynau Amserol – Senedd Cymru am 3:18 pm ar 9 Hydref 2019.
Hoffai fy nghyd-Aelodau a minnau gofnodi ein cydymdeimlad â'r 252 o weithwyr Triumph Furniture. Mae'n drist iawn fod busnes teuluol sydd wedi bodoli ers dros 60 o flynyddoedd wedi rhoi'r gorau i fasnachu, a hoffwn ganmol cyngor Merthyr Tudful, y dywedir eu bod yn gweithio gyda chyflogwyr lleol i gynnal diwrnod recriwtio ar gyfer y gweithwyr yr effeithiwyd arnynt. Gall colli gwaith mor gyflym mewn niferoedd o'r fath gael effaith wirioneddol andwyol ar gymuned, ac mae'n galonogol fod y cyngor yn gweithio'n rhagweithiol i helpu. Gyda'r busnes wedi colli cannoedd o filoedd o bunnoedd o elw mewn gwerthiannau sector cyhoeddus yn y misoedd diwethaf, byddai wedi bod yn hanfodol ailstrwythuro neu werthu'r busnes, ac mae'n drueni gennym glywed na lwyddodd yr ymdrechion i sicrhau cyllid ychwanegol ar gyfer ailstrwythuro. Mae'n ymddangos bod problemau wedi dod i'r amlwg yn rhy hwyr i Lywodraeth Cymru allu ymyrryd.
Nodwn hefyd y byddai ansicrwydd ynghylch Brexit wedi cael effaith. Anogwn ein cyd-Aelodau ar draws y Cynulliad i wneud yn siŵr ein bod yn cael Brexit yn gynt yn hytrach nag yn ddiweddarach fel bod busnesau'n gwybod beth fydd eu dyfodol a gallu addasu yn unol â hynny. A wnaiff y Gweinidog gadarnhau bod rhai o'r cwmnïau y cyfeiriwyd atynt gynnau a oedd wedi colli swyddi wedi dweud yn glir nad oedd a wnelo Brexit â'u cwymp mewn unrhyw fodd? Mae prynu a gwerthu tai yn parhau'n sefydlog—[Torri ar draws.] Mae'n ffaith fod prynu a gwerthu tai yn parhau'n sefydlog o'r data sydd ar gael i ni, a byddai hynny'n awgrymu y dylai'r galw am ddodrefn aros yn sefydlog hefyd, ond mae cwmni sy'n colli contractau gwerth cannoedd o filoedd o bunnoedd o elw bob amser yn mynd i wynebu her ddifrifol. Mae Triumph wedi mynd i ddwylo'r gweinyddwr o'r blaen, ond ar y pryd roedd modd eu hachub ac roeddent yn gallu newid eu ffocws. Mae'n anffodus tu hwnt na chafodd y cwmni amser i wneud newidiadau yn yr achos hwn. A gaf fi ofyn i'r Gweinidog gadarnhau y bydd yr ymyriadau arferol pan fydd cwmni'n methu yn cael eu rhoi ar waith yn yr achos hwn? Unwaith eto, hoffwn orffen drwy ddweud mai'r gost go iawn yw'r gost ddynol i'r gweithwyr, ac ailadroddaf fod fy nghyd-Aelodau a minnau'n cydymdeimlo'n fawr â'r 252 o weithwyr yr effeithir arnynt.