Hi-Lex

Part of 4. Cwestiynau Amserol – Senedd Cymru am 3:46 pm ar 16 Hydref 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of David Rees David Rees Labour 3:46, 16 Hydref 2019

(Cyfieithwyd)

A gaf fi ddiolch i'r Gweinidog am yr ateb hwnnw? Roedd Hi-Lex Cable System Company Limited yn un o'r busnesau cyntaf i symud i Barc Ynni Baglan yn ôl yn y 1990au. Mae wedi bod yno ers dros 20 mlynedd, ac mae wedi bod yn gwneud elw. Rydych wedi tynnu sylw yn briodol at y ffaith mai un o'r problemau y mae'n eu hwynebu yn awr yw colli cwsmeriaid oherwydd yr ansicrwydd yn y sector modurol, yn enwedig Honda yn cau yn Swindon, sy'n un o'u prif gwsmeriaid. Nid yw hon yn sefyllfa lle mae busnes yn cau mewn gwirionedd; mae'r busnes yn trosglwyddo i ran arall o'r Undeb Ewropeaidd. Mae'n mynd i Hwngari, a bydd y safle hwn yn cau ymhen tua 12 mis, mae'n debyg—maent wedi gwarantu 12 mis ar hyn o bryd, a dim diswyddiadau. Ond os yw Honda yn mynd yn gynt, pwy a ŵyr beth fydd yn digwydd o ganlyniad i hynny?

Nawr, y sefyllfa i weithwyr yw—. Ac nid oes unrhyw undebau llafur o fewn y busnes, felly nid oes sefydliad yno, yn y bôn, i helpu i gefnogi gweithwyr mewn unrhyw drafodaethau diswyddo, felly a wnaiff Llywodraeth Cymru gamu i mewn a siarad gyda Hi-Lex i ganiatáu iddi weithio gyda'r gweithwyr i sicrhau bod unigolion a allai wynebu colli eu swyddi yn ystod y misoedd nesaf yn gallu cael y fargen orau bosibl ac na chânt eu gadael heb unrhyw gynrychiolaeth o gwbl? A wnewch chi siarad â Hi-Lex hefyd i weld sut y gallwch helpu a gweithio gyda hwy i sicrhau bod y 12 mis y maent wedi'i roi ar hyn o bryd yn 12 mis mewn gwirionedd, ac na fydd yn cael ei fyrhau? A wnewch chi weithio gyda'r awdurdod lleol hefyd? Oherwydd, yn amlwg, os ydym yn ceisio dod o hyd i waith newydd, mae angen i ni ddenu buddsoddiad newydd, mae angen i ni annog twf o fewn busnesau lleol. Oherwydd mae'r rhain yn swyddi medrus iawn ar gyflogau da sy'n gadael yr ardal, ac mae 125 o deuluoedd yn wynebu dyfodol anodd yn awr oherwydd nad yw'n hysbys beth fydd yn digwydd y tu hwnt i'w gwaith yn y cwmni hwnnw.  

Mae'n bwysig i Lywodraeth Cymru gamu ymlaen yn awr, ac mae angen i Lywodraeth y DU gamu ymlaen hefyd, oherwydd yn amlwg, mae'r sector gweithgynhyrchu yn ei gyfanrwydd ledled y DU yn ei chael hi'n anodd oherwydd Brexit, oherwydd amgylchiadau eraill, oherwydd economïau byd-eang. Ac nid wyf yn gweld Llywodraeth y DU yn camu i'r adwy. Mae'n rhaid i Lywodraeth Cymru gamu i'r adwy yn awr. Ac a wnewch chi roi sicrwydd i mi ac i'r gweithwyr y bydd Llywodraeth Cymru yn gweithredu ac yn eu helpu a'u cefnogi yn y ffordd orau sy'n bosibl?