Part of 2. Cwestiynau i'r Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol – Senedd Cymru am 2:28 pm ar 23 Hydref 2019.
Edrychwch, cawsom adolygiad ar ddechrau tymor y Cynulliad hwn oherwydd materion y mae Aelodau o bob rhan o'r Siambr wedi’u codi ynghylch yr anghydraddoldebau amlwg o ran mynediad, ac anallu pobl i ddeall y system. Ac a bod yn deg, nid oedd y system yn un hawdd i glinigwyr nac yn wir aelodau'r cyhoedd ei deall. Yn dilyn yr adolygiad, rydym wedi gweithredu pob un o'r 27 argymhelliad a nodwyd, ac mae'n amlwg iawn bellach fod yn rhaid i'r clinigydd gefnogi cais cyllido'r claf unigol er mwyn cael adolygiad.
Nawr, ni allaf wneud sylwadau ar yr amgylchiadau unigol y sonia'r Aelod amdanynt. Ar draws y system, mae mwy na saith cais o bob 10 am feddyginiaethau o dan broses y ceisiadau cyllido cleifion unigol yn cael eu derbyn. Credaf y byddai'n ddefnyddiol pe baem yn cael sgwrs arall gyda chi ynglŷn â'r hyn sydd wedi digwydd yn yr achos hwn ac ynglŷn â sut y mae proses ceisiadau cyllido cleifion unigol y bwrdd iechyd yn gweithio a ddim yn gweithio, ac ynglŷn â lefel yr eglurder o ran yr esboniad a ddarperir gan y bwrdd iechyd a'r clinigydd ynghylch unrhyw resymau dros wrthod a pham. Y gwir ofnadwy amdani yw, o safbwynt system gyfan, rydych yn deall y bydd yna adegau pan fydd y gwasanaeth iechyd gwladol yn gwrthod darparu triniaeth. Mae bob amser yn fater llawer anos i'r unigolyn sy'n cael gwybod gan un unigolyn yn ein system gofal iechyd, 'Rwy'n credu mai dyma sydd ei angen arnoch', a chael gwybod gan y system yn gyffredinol, 'Ni allwch ei gael'. Rwy'n fwy na pharod i geisio deall beth yw hynny gyda'ch etholwr, ond rwy'n credu o ddifrif fod angen i ni ddychwelyd at glinigwyr yn gwneud dewisiadau ar y cyd â'r bwrdd iechyd, a chael eglurder gwirioneddol yn y broses o wneud penderfyniadau.