Part of 2. Cwestiynau i'r Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol – Senedd Cymru am 2:55 pm ar 23 Hydref 2019.
Diolch yn fawr iawn i David Melding am ei gwestiwn. Mae'r wybodaeth a gafwyd o 'Dilyn y Ddeddf' yn amlwg yn gwbl hanfodol wrth ddatblygu ein polisïau. Rydym eisoes yn cyflawni neu wedi ymrwymo i rai o'r argymhellion a wnaed gan 'Dilyn y Ddeddf'. Er enghraifft, maent yn awyddus iawn inni sicrhau bod pobl yn fwy ymwybodol o'u hawliau fel gofalwyr, ac rydym yn cynllunio ymgyrch godi ymwybyddiaeth yr hydref hwn. Rydym hefyd yn gwella'r ffordd y gallwn gasglu data. Bydd fframwaith perfformiad a gwella newydd a fydd yn gwella'r broses o gasglu data yn weithredol o Ebrill 2020. Cawsom ymgynghoriad ar hynny yn yr haf. Felly, rydym yn rhoi llawer o'r argymhellion ar waith.
Yn amlwg, mae realiti bywyd gofalwyr o ddydd i ddydd yn gwbl hanfodol i ni, gan ein bod yn awyddus, fel Llywodraeth, i gydnabod ein dyled enfawr i gariad a gofal y gofalwyr sydd, wrth gwrs, yn gwneud cyfraniad enfawr i Gymru. Felly, mae hynny oll wedi'i gynnwys yn 'Dilyn y Ddeddf', a dyma'r trydydd tro i ni ariannu'r arolwg hwn, ac wrth gwrs, y mesuriadau eraill rydym eu gwneud, er enghraifft, Mesur y Mynydd, sydd eto'n datgelu profiadau gofalwyr o ddydd i ddydd. Mae'n rhaid i'r rhain oll lywio ein polisïau.
Wrth gwrs, mae rhai o'r ffigurau a rhai o'r materion yn siomedig iawn, a dweud y gwir. Rydym yn amlwg yn ystyried hynny. Mae ffigurau eraill gwell wedi dod i'r amlwg o adroddiadau eraill, er enghraifft, adroddiad Swyddfa Archwilio Cymru, a ddangosai, rwy'n credu, fod 70 y cant o'r rhai a oedd yn chwilio am wybodaeth, cyngor a chymorth yn teimlo bod mynd at yr awdurdod lleol yn beth hawdd i'w wneud. Felly, mae ystadegau eraill i'w cael hefyd, ond ni chredaf fod unrhyw amheuaeth fod yn rhaid i ni ystyried safbwyntiau gofalwyr.