Part of 3. Cwestiynau Amserol – Senedd Cymru am 3:31 pm ar 23 Hydref 2019.
Wrth gwrs, rwy'n rhannu eich teimladau ac yn cydymdeimlo â theuluoedd y bobl hyn sydd wedi dioddef profiad erchyll, beth bynnag oedd eu cymhelliad i ddod yma. Mewn gwirionedd, mae sawl blwyddyn ers i mi fynegi pryder yn y Siambr hon gyntaf fod Caergybi yn fan gwan o ran smyglo pobl i mewn i'r DU. Ym mis Mai, dywedodd Hafan o Oleuni, sefydliad di-elw sy'n canolbwyntio ar atal, codi ymwybyddiaeth a chefnogaeth i oroeswyr caethwasiaeth fodern a masnachu pobl yng ngogledd Cymru, na fyddent byth wedi gallu dod o hyd i unrhyw atebion go iawn o ran pa mor ddiogel oedd y man croesi o Iwerddon i Gaergybi, a'r ffordd arall, er bod aelodau'r cyhoedd ac uwch glerigwyr yn dweud wrthynt fod amheuon yn codi'n aml fod pobl yn cael eu cludo i mewn i'r DU ar y fferïau yng Nghaergybi. Roeddent wedi dweud wrthyf o'r blaen fod y prif linellau smyglo drwy Gaergybi yn dod o ddwyrain Ewrop, yn enwedig Rwmania a Bwlgaria, ac o Fietnam, ac fe wnaethant ddweud wrthyf hefyd eu bod wedi cael gwybod fis Hydref diwethaf fod Caergybi bellach wedi'i ddatrys.
Dywedodd Kevin Hyland OBE, Comisiynydd Atal Caethwasiaeth annibynnol cyntaf y Deyrnas Unedig, a fu gynt yn bennaeth ar uned masnachu pobl Heddlu Metropolitanaidd Llundain, fod achosion a nodwyd yng Nghymru y llynedd yn cynnwys, yn benodol, 10 dioddefwr o Fietnam. Mae bellach yn gweithio i'r Sefydliad Diogelwch a Chydweithrediad Ewrop ar gymorth i ddioddefwyr a goroeswyr, ac mae'n cynrychioli Iwerddon yng ngrŵp arbenigwyr Cyngor Ewrop, ar weithredu yn erbyn masnachu pobl. Mae hefyd yn siarad yng Nghyngor Diogelwch y Cenhedloedd Unedig ar y materion hyn. Ac unwaith eto, dywedodd wrthyf fod y broblem fod pobl yn gwadu, ledled y DU ac yn fyd-eang, fod masnachu pobl yn arddangos ei hun fel rhywbeth arall o'r pwys mwyaf. Dywedodd fod gormod o ganu clodydd, pan fo 99.6 i 99.7 y cant o ddioddefwyr ar draws y byd yn cael eu colli, a 0.35 y cant o droseddwyr yn unig a gafwyd yn euog ar draws y byd y llynedd.
Felly, mae gennyf ddau gwestiwn: un, a fyddech yn fodlon cyfarfod â Kevin Hyland, eich hun neu gyda chyd-Aelodau priodol, gan mai ef, o bosibl, yw'r prif arbenigwr byd-eang ar y mater hwn, ac mae'n awyddus iawn i ymgysylltu â'r Cymry—[Anghlywadwy.]—a Llywodraeth Cymru ar y mater hwn? Ac yn y tymor byrrach, efallai y gallech roi ateb cyflymach: pa sgwrs y mae cydgysylltydd atal caethwasiaeth Llywodraeth Cymru ei hun wedi'i chael gyda Stena Line ac Irish Ferries, nid heddiw neu ers y newyddion trasig hwn yn unig, ond dros y misoedd a'r blynyddoedd diwethaf ers i'r man gwan hwn gael ei amlygu gyntaf?