Oes, a byddaf yn mynd i’r afael â hynny yn yr araith hon. Ond rhaid gwneud y pwynt mai cyllideb y Llywodraeth yw hi yn y pen draw, ac mae angen i'r Llywodraeth wneud penderfyniadau ar y materion hyn, ac mae'r rhain yn faterion hynod o wleidyddol, mae'n rhaid i mi ddweud. Mae arwain yn galw am benderfynu, a dywedaf hyn wrth bob Gweinidog yn y lle hwn y prynhawn yma: rydym yn disgwyl i gyllideb gael ei chyflwyno yn ddiweddarach y tymor hwn sy'n cydnabod pwysigrwydd addysg ac yn cydnabod lle canolog ysgolion yn yr hyn y ceisiwn ei wneud. Rwy'n gweld bod y prif chwip yn ei lle, ac mae hi wedi bod yn garedig iawn wrthyf yn ddiweddar, felly nid wyf am sathru ar yr haelioni hwnnw, ond rwy'n ofni efallai y gwnaf, pan ddywedaf wrthi fod cyllideb a gyhoeddir nad yw'n rhoi chwarae teg i addysg ac i ysgolion yn gyllideb a fydd yn mwynhau cefnogaeth y meinciau cefn hyn. Mae angen i ni sicrhau bod y gyllideb, pan gaiff ei chyflwyno, yn un sy'n cydnabod pwysigrwydd system addysg wedi'i hariannu'n ddigonol.

Mae'r ail bwynt yr hoffwn ei wneud yn ymwneud â chymhlethdod y system, ac mae Suzy Davies, mewn sawl ffordd, wedi mynd i'r afael â hyn. Gadewch i mi ddweud hyn—yn ystod y trafodaethau ar y gyllideb a gynhaliwyd y llynedd, fel y bydd pobl yn cofio, fi oedd y Gweinidog llywodraeth leol. Cefnogais yr arian ychwanegol a gâi ei ddarparu i addysg bryd hynny, ac fe'i cefnogais ar ffurf grant i geisio sicrhau bod y cyllid hwn yn cyrraedd yr ystafell ddosbarth mewn gwirionedd ac nad yw'n gorffen ei daith yn y neuadd sir leol.

Rwy'n ddiolchgar i'r pwyllgor am ddangos yn glir fod llawer gormod o gymhlethdod yn y system, ac o’r herwydd, nad yw ysgolion yn derbyn yr arian y byddem yn disgwyl iddynt ei gael. Pe bai'r system yn cael ei diwygio, ni fyddai angen gwneud y pethau hyn yn y fath fodd, ond mewn system heb ei diwygio, rwy’n ofni na fydd blaenoriaeth glir i sicrhau bod staff addysgu, plant a phobl ifanc, sydd â hawl i ddisgwyl gwell gennym, yn gweld y budd, hyd yn oed pan wneir y penderfyniadau anodd hynny ar gyllid.

Buaswn yn gofyn i'r Gweinidog ystyried nid yn unig y dadleuon dros gyllid ychwanegol, ond hefyd yr hyn a geir yn yr adroddiad hwn am gymhlethdod y system. Buaswn yn hollol glir yn fy meddwl ei bod yn iawn ac yn briodol ein bod yn dadlau ac yn trafod neilltuo cyllid addysg, ein bod yn clustnodi arian ar gyfer ysgolion er mwyn sicrhau bod pob awdurdod lleol yn cael eu gorfodi i wario'r arian sy'n ddyledus ar gyfer addysg trwy'r lle hwn a'i fod yn cyrraedd yr ystafell ddosbarth.

Buaswn yn gofyn hefyd i'r Gweinidog ystyried ariannu ysgolion trwy'r consortia neu system arall o gyllido rhanbarthol. Byddai hyn yn cyfyngu ar gymhlethdod a biwrocratiaeth, ac yn cynyddu capasiti sefydliadau lleol i ddarparu system addysg. Ond mae'n rhaid i ni sicrhau, unwaith eto, ein bod yn mynd i'r afael â'r cymhlethdod a'r fiwrocratiaeth o fewn y system. Os na allwn wneud hyn, ofnaf y bydd yn rhaid inni ystyried cyllido ysgolion yn uniongyrchol. Nid yw hyn yn rhywbeth y dadleuais drosto yn y gorffennol, ond mae bellach yn rhywbeth y credaf efallai y bydd yn rhaid inni ei ystyried os na allwn ddiwygio'r system mewn unrhyw ffordd arall. Mae'n bwysicach i mi fod athrawon, fod pobl ifanc, fod plant y wlad hon yn cael yr addysg y maent yn ei haeddu na'n bod yn aberthu eu haddysg ar allor ein hegwyddorion, ac mae'n rhaid i ni wneud y penderfyniad hwnnw. Ni allwn ddymuno arian i mewn i'r ystafell ddosbarth heb wneud dim arall, mae'n rhaid i ni ei bleidleisio i mewn i'r ystafell ddosbarth, ac mae'n rhaid i ni bleidleisio o blaid newidiadau sy'n gwneud i’r arian hwnnw gyrraedd yr ystafell ddosbarth. Ni allwn ddweud ein bod am weld hynny, a gwneud araith hawdd, boblogaidd ar brynhawn Mercher os nad ydym yn barod i wneud y penderfyniadau anodd fore Llun nesaf i sicrhau bod cyllid yn cyrraedd yr athro, y disgybl, y myfyriwr yn yr ystafell ddosbarth. Ac felly, rwy’n dweud wrth bobl, 'Peidiwch â derbyn yr adroddiad hwn y prynhawn yma oni bai eich bod yn ddigon dewr i sefyll dros eich argyhoeddiad i ddadlau dros wneud i’r arian gyrraedd yr ystafell ddosbarth.'

Fe ddof i ben, Lywydd—rwy'n gwybod fy mod yn profi eich amynedd eto y prynhawn yma—gyda'r pwynt a wneuthum mewn cwestiynau yn gynharach. Mae gennyf ymrwymiad personol y gwn fod y Gweinidog yn ei rannu tuag at anghenion dysgu ychwanegol, a phan fuom yn gweithio gyda'n gilydd yn yr adran addysg i ddarparu system ddiwygiedig ar gyfer anghenion dysgu ychwanegol, gwnaethom sicrhau hefyd fod yr adnoddau yno i gyflawni hynny. Ond gwyddom fod angen clustnodi'r adnoddau hynny yn ogystal, ac rwy’n gobeithio, pan gyflwynir y gyllideb, y bydd gennym le ar gyfer anghenion dysgu ychwanegol wedi'i glustnodi o fewn y gyllideb honno, fel ein bod yn gwneud mwy na diwygio'r system yn unig, ac yn darparu’r addysg y maent yn ei haeddu i blant a phobl ifanc ag anghenion dysgu ychwanegol ym mhob rhan o’r wlad hon. Diolch.