Trefnydd, hoffwn ofyn am ddatganiad llafar gan y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol. Rwy'n gwerthfawrogi'n fawr ei ddatganiadau ysgrifenedig dros yr wythnosau diwethaf ynglŷn ag Orkambi a Symkevi, ac rydym ni yn awr mewn sefyllfa lle'r ydym ni'n ceisio cael bargen gyda Vertex ar y mynediad i'r cyffuriau hynny, a darllenais hefyd o lythyr Simon Stevens fod cytundeb GIG Lloegr, mewn gwirionedd, yn seiliedig ar y ffaith bod gan Gymru a Gogledd Iwerddon gytundebau tebyg ar waith. Nawr, mae'r Gweinidog wedi anfon trydariad y bore yma—diddorol iawn, ond mae cwestiynau yn ei gylch yr ydym ni eisiau eu gofyn iddo, ac, felly, datganiad llafar ynglŷn â ble'r ydym ni—. Efallai erbyn y tro nesaf byddwn ni mewn sefyllfa lle mae gennym gytundeb, ond mae'n cyflwyno cwestiynau y mae arnom angen atebion iddyn nhw, nad ydyn nhw bob amser yn dod o ddatganiad ysgrifenedig. Felly, os gallwn ni gael datganiad llafar ganddo, byddai hynny'n ddefnyddiol iawn.

Ac yn dilyn ymlaen o bwyntiau Jenny Rathbone am sgrinio, hoffwn i hefyd ofyn am ddatganiad ar sgrinio'r coluddyn, yn enwedig am adroddiad ar lwyddiant y prawf newydd. Nid ydw i eisiau aros 12 mis i weld sut beth yw'r cyfnod 12 mis, oherwydd rwy'n credu bod hynny'n bell yn y broses, ond dylem ni gael safbwynt tri mis o leiaf yn awr ynghylch sut y mae'r prawf hwnnw'n gweithio. A fyddai asesiad ynglŷn â sensitifrwydd y prawf a pha un a ellir ei wella, oherwydd yr ydym yn gweithio ar y sensitifrwydd, sy'n cyfyngu ar ein gallu, rydym yn y bôn yn sefyll yn llonydd ar lefelau'r profion—. Gallwn ni wella, ond mae hynny'n dibynnu hefyd ar adnoddau'r agenda diagnosteg, a'r endoscopi'n benodol. Felly, a gawn ni ddatganiad ganddo ynglŷn â sut y mae'n gweld sgrinio'r coluddyn yn gweithio? Ydy'r prawf newydd yn fwy effeithiol? A ydym ni'n cael gwell cyfradd ymateb o ganlyniad i'r prawf? A pha adnoddau sydd wedi'u rhoi ar waith i sicrhau y gallwn ni wella'r sensitifrwydd, sy'n ein galluogi i ddal canserau'n gynharach fel y gallwn ni gael gwell canlyniadau?