Diolch yn fawr iawn, Ddirprwy Lywydd. Rydym am ganolbwyntio yn y ddadl hon—rwy'n falch o gyflwyno'r cynnig a gyflwynwyd yn enw Rhun ap Iorwerth—rydym am ganolbwyntio yn y ddadl hon ar fynediad at wasanaethau gofal cymunedol, gwasanaethau iechyd cymunedol.

Nawr, nid wyf yn teimlo bod rhaid i mi dreulio llawer o amser yn y Siambr hon yn nodi'r ffaith bod gennym broblem wirioneddol. Mae nifer y meddygon teulu, er enghraifft, wedi gostwng ers 2010 o 1,991 i 1,964 ar adeg pan fo'r galw wedi codi. O ran mynediad at y gwasanaeth deintyddiaeth—a gwn y bydd gan fy nghyd-Aelod Siân Gwenllian fwy i'w ddweud am hyn yn ddiweddarach yn y ddadl—gwyddom mai dim ond un o bob chwe deintydd yng Nghymru sy'n derbyn cleifion gwasanaeth iechyd gwladol newydd ar hyn o bryd.

Pan gyflwynodd y pwyllgor iechyd adroddiad ar nyrsio cymunedol yn ddiweddar, cawsom syndod o ddarganfod nad ydym yn gwybod faint o nyrsys ardal sydd gennym mewn gwirionedd. Nid ydym yn gwybod beth yw cyflwr nyrsio cymunedol yng Nghymru am nad yw'r data ar gael. Ac rydym i gyd yn gwybod, yn y Siambr hon, o'n gohebiaeth etholaethol a rhanbarthol, a llawer ohonom o'n profiad personol, am bobl yn aros am wythnosau bwy'i gilydd i weld meddyg teulu neu i gael mynediad at wasanaethau eraill mewn gwasanaethau cymunedol a meddygfeydd meddygon teulu ar gyfer apwyntiadau nad ydynt yn rhai brys. A gwyddom hefyd fod gwahaniaethau enfawr rhwng gwasanaethau ledled Cymru, a bod cymunedau tlotach yn cael eu gwasanaethu'n anghyfartal o wael—