Part of 3. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 2:33 pm ar 12 Tachwedd 2019.
Wel, Llywydd, rwy'n llongyfarch y clinigwyr hynny yn ardal Hywel Dda sydd wedi arwain y sgwrs am natur gyfnewidiol y galw a'r ddarpariaeth yn y rhan honno o'r De-orllewin. Ac rydym ni'n edrych ymlaen at gael y fersiwn nesaf o gynigion gan y bwrdd iechyd, fel y gallwn edrych am ffyrdd o'u cefnogi yn yr ymdrech honno. Ond dechreuodd yr Aelod drwy wneud pwynt pwysig, meddyliais i—bod angen i'r gwasanaeth iechyd gael ei weld yn ei gyfanrwydd, ac ni all hynny olygu canolbwyntio ar ysbytai'n unig. Ers gormod o amser, mae'r ddadl yn y De-orllewin yn aml wedi cael ei felltithio drwy feddwl bod y gwasanaeth iechyd yn golygu ysbytai. Yr hyn a olygwn wrth 'yn ei gyfanrwydd' yw dibyniaeth ar y rhyngwyneb rhwng gofal sylfaenol a gofal eilaidd, ond hefyd y rhyngwyneb rhwng y gwasanaeth iechyd a'r gwasanaethau gofal cymdeithasol. Ac mae rhai o'r cynigion mwyaf dychmygus—wrth ystyried cwestiwn Caroline Jones—a rhai o'r ffyrdd mwyaf dychmygus y mae'r arian a ddarperir ar gyfer clystyrau gofal sylfaenol yng Nghymru wedi'i ganfod yn Sir Benfro. Mae defnydd o'r arian yno mewn gofal sylfaenol, gan gynnwys y trydydd sector hefyd, i mi yn enghraifft eithaf da o'r hyn y dylem ni ei olygu mewn gwirionedd wrth sôn am wasanaeth 'yn ei gyfanrwydd', yn hytrach na gwasanaeth sydd bob amser yn canolbwyntio ar ddim ond un rhan, a'r rhan fwyaf gweladwy, fwy na thebyg, o'r hyn y mae'r gwasanaeth iechyd yn ei wneud.