Wel, nid wyf yn siŵr sut i ddilyn y sylw olaf hwnnw. Gwnaeth Mike Hedges gyfres o bwyntiau sy'n adlewyrchu ei ddiddordeb gydol oes mewn llywodraeth leol, a chytunaf i raddau helaeth â'r pwyntiau a wnaeth ef.

Dim ond i ddewis rhai o'r pethau, mater y tri swyddog gwarchodedig, rydym ar hyn o bryd yn cynnal adolygiad o'r trefniadau ar gyfer gwarchod uwch-swyddogion sydd â rolau penodol yn yr awdurdod. Bydd ef yn gwybod ein bod yn gwneud hynny o ganlyniad i'r sefyllfa a ddigwyddodd yng Nghaerffili. Felly, byddwn yn edrych ar yr adolygiad unwaith y bydd yn adrodd ym mis Ionawr ac yn ystyried hynny, rwy'n siŵr. Fy marn benodol i yw bod angen cael cydbwysedd rhwng swyddogion na ddylen nhw fod yn destun unrhyw fath o ddiswyddo mympwyol gan eu bod yn rhoi cyngor anodd ei glywed i aelodau etholedig, a rhywun sy'n cadw ei swydd am saith mlynedd, neu chwech, neu bump, neu dair, neu faint bynnag, tra bydd ganddo anghydfod â'r Cyngor. Felly, yn amlwg, mae'n rhaid cael gwell cydbwysedd, ond arhoswn am ganlyniad hynny.

O ran pŵer cymhwysedd cyffredinol, mae rhai awdurdodau yn Lloegr wedi mynd â gweithgareddau masnachol i lefel gwbl newydd. Bydd y gwahanol bwerau, systemau rheoli perfformiad, ac ati, sy'n gysylltiedig â'r Bil hwn hefyd yn cynnwys cyfresi o ganllawiau cysylltiedig, a bydd un o'r setiau o ganllawiau yn ymwneud â'r benthyca darbodus a'r darpariaethau ariannol y mae'n rhaid i awdurdod lleol eu dilyn. Rydym wrthi'n ymgynghori ar hyn ar hyn o bryd.

Wrth inni fynd drwy'r Pwyllgor, byddwn yn sicrhau bod y Pwyllgor yn cael golwg lawn ar ddrafftiau'r gwahanol reoliadau a chanllawiau sy'n cyd-fynd ag ef, er mwyn cael mewnbwn llawn gan y Pwyllgor wrth inni fwrw ymlaen â hynny. Ac rydym yn datblygu'r canllawiau a'r rheoliadau statudol sy'n cyd-fynd â'r Bil hwn, ac am y tro cyntaf mae hynny'n cael ei gynhyrchu ar y cyd â Chymdeithas Llywodraeth Leol Cymru. Felly, maen nhw'n cael eu cyd-gynhyrchu gydag awdurdodau lleol yng Nghymru, er mwyn iddyn nhw fod yn addas at y diben wrth i ni eu cynhyrchu. Felly, rwy'n derbyn ei bwynt, ond rwy'n credu bod yna ffyrdd o sicrhau nad yw awdurdodau lleol yn mynd yn rhy bell gyda defnyddio pŵer cymhwysedd cyffredinol yn y modd hwnnw.

O ran y cylch, rydym yn cyfateb â chylch y Senedd bresennol. Rwy'n credu bod angen inni wneud hynny oherwydd fel arall rydym yn symud yn barhaus. Rwyf newydd wneud y Gorchymyn i symud yr etholiadau llywodraeth leol am flwyddyn oherwydd fel arall maen nhw'n gwrthdaro â'n rhai ni, felly mae hynny'n rhywbeth y mae'n rhaid i ni fynd i'r afael ag ef. Os yw'r cylch yn newid, yna mae'n amlwg y bydd yn rhaid inni ailystyried y cylch, ond nid yw'n gwneud unrhyw synnwyr eu bod yn gwrthdaro yn y modd hwnnw.

Cytunaf i yn llwyr ag ef ynglŷn â'r setliad llywodraeth leol. Bydd yn gwybod cystal â minnau ein bod ar hyn o bryd yn nwylo Llywodraeth Geidwadol sydd wedi'i hysgogi gan gyni ac nad yw'n cymryd fawr o gyfrifoldeb, mae'n ymddangos i mi, am ddinistrio gwasanaethau cyhoeddus ar draws y DU yn gyfan gwbl. Rydym wedi gwneud yr hyn a allwn ni i amddiffyn llywodraeth leol yma yng Nghymru, ond hoffwn i hefyd weld diweddglo i'r gyfundrefn gyni.

O ran yr ymddygiadau ac ati, yn amlwg mae Aelodau unigol yn dal i fod yn ddarostyngedig i'r cod ymddygiad. Mae hyn yn ddyletswydd ychwanegol ar arweinwyr grwpiau, fel bod yr arweinydd grŵp yn gweithredu fel esiampl ac yn gorfodi set benodol o ymddygiadau. Ond nid wyf i'n anghytuno â'i sylwadau am bobl nad ydyn nhw'n perthyn i unrhyw grŵp, ac maen nhw wrth gwrs yn ddarostyngedig i'r cod ymddygiad, fel y maen nhw ar bob lefel o Lywodraeth.

Ac yna roedd y peth olaf yn ymwneud â'r newid yn y systemau pleidleisio. Yr hyn yr ydym ni'n ei wneud yw caniatáu i'r awdurdod lleol ddewis drosto'i hun a yw'n gwneud hynny ai peidio. Felly, os yw'r boblogaeth leol neu'r awdurdod lleol ei hun yn awyddus i wneud hynny, yna byddwn ni'n hwyluso hynny. Os na, yna ni fyddwn yn ei hwyluso. Mae gan bob system bleidleisio ei chyfnodau da a drwg. Byddai'n rhaid inni gael awr a hanner arall, Dirprwy Lywydd, i gael dadl ar hynny, felly, nid wyf yn bwriadu gwneud hynny nawr.