Diolch, Lywydd, a hoffwn ddiolch i bawb sydd wedi cymryd rhan yn y ddadl hon heddiw oherwydd, wrth gwrs, mae'n cyffwrdd â phwnc a fydd yn effeithio ar bob un ohonom ar ryw adeg neu'i gilydd yn ein bywydau, boed yn, wel, ni ein hunain, yn amlwg, ein hanwyliaid, ein teuluoedd, ein ffrindiau. Rwyf am dalu teyrnged i Mark Isherwood, oherwydd, fel cadeirydd y grŵp trawsbleidiol hwnnw, mae wedi dangos ymrwymiad ac ymroddiad mawr i'r maes hwn, ac nid wyf yn meddwl, mewn gwirionedd, Mark, ein bod yn ymwybodol o beth o'r gwaith a wnewch ar rai o'r pynciau llai ffasiynol hyn. Rwy'n ddiolchgar iawn, a gwn fod y rhan fwyaf o'r Cynulliad yn ddiolchgar i chi hefyd.

Mae pawb sydd wedi siarad—nid wyf yn mynd i garlamu o'ch cwmpas chi i gyd, ond hoffwn ddweud bod llawer ohonoch wedi cyfeirio at enghreifftiau gwych yn eich etholaethau eich hun, a thrwoch chi, credaf y dylem ddiolch i'r holl sefydliadau hynny am y gwaith a wnânt i helpu pobl drwy'r hyn sydd o reidrwydd yn un o'r trawsnewidiadau mwyaf y bydd unrhyw un ohonom yn ei wneud, o'r bywyd hwn i ble bynnag y byddwn yn mynd wedyn.

Weinidog, fe wnaethoch—. Mewn gwirionedd, cyn imi ddod atoch chi, Weinidog, Helen Mary Jones, roedd eich cyfraniad yn llygad ei le. Rydym yn derbyn eich gwelliannau i'n cynnig. Fe gyfeirioch chi at bwyntiau pwysig iawn—y pwynt am gefnogi gofalwyr drwy hyn ac wrth gwrs, y ffaith bod amrywiaeth o angen yn bodoli ac y bydd pobl am farw mewn ysbyty, byddant am farw yn eu cartref, byddant am farw mewn hosbis. Mae a wnelo â'r unigolyn. Mae ganddynt hawl ar ddiwedd eu hoes i ddewis, ac rydych chi'n llygad eich lle. Diolch ichi am y ddau welliant.

Weinidog, cefais fy ngwylltio fymryn pan welais welliant y Llywodraeth yn gyntaf, oherwydd fel Llywodraeth, credaf eich bod yn tueddu i estyn am y feiro 'dileu popeth' a pheidio ag edrych y tu ôl i'r wleidyddiaeth. Ond fe leddfoch chi fy nicter drwy esbonio pam y gwnaethoch hynny a'ch bod yn ceisio ei dynnu i gyd at ei gilydd mewn ffordd a oedd yn adlewyrchu'r hyn roeddech yn ei wneud yma hyd yn hyn, ac nid oes neb yn dadlau nad oes ymdrechion wedi'u gwneud, camau wedi'u cymryd, a chynlluniau ar waith mewn mannau. Roeddwn yn pryderu, fodd bynnag, fod y Llywodraeth wedi dileu'r rhan a oedd yn cydnabod bod 23,000 o bobl yng Nghymru angen gofal lliniarol, gan gynnwys 1,000 o blant. Nawr, gwn ichi sôn amdano yn eich araith, ond credaf mai'r rheswm pam ei bod yn bwysig iawn fod hynny ar wyneb y cynnig yw, oni bai ein bod yn gwybod mai dyna yw'r angen, ac ni soniodd neb yma am y ffaith nad oes gennym yr adnoddau—. Wyddoch chi, fel rhannau eraill o'r gwasanaeth iechyd, nid oes gennym ddigon o nyrsys gofal lliniarol, nid oes gennym ddigon o bobl â'r sgiliau arbenigol i helpu pobl drwy gyfnod anodd iawn. Oherwydd mae angen i chi feddu ar allu penodol, ar empathi, dealltwriaeth—wyddoch chi, mae'n weddol debyg i gael nyrsys arbenigol fel Macmillan ar gyfer dioddefwyr canser; mae angen ichi gael yr adnodd hwnnw yn ei le. A phe gallem gael barn ynglŷn â faint yn rhagor o bobl arbenigol y byddem eu hangen gyda'r sgiliau a'r wybodaeth a'r profiad i ddarparu gofal lliniarol, rwy'n credu bod hynny'n allweddol. Ac mae cydnabod faint o bobl sydd angen gofal lliniarol yn fan cychwyn mewn gwirionedd.