Part of the debate – Senedd Cymru am 4:03 pm ar 26 Tachwedd 2019.
Diolch yn fawr, Dirprwy Lywydd. Rwy'n fodlon cynnig y cynnig sydd ger ein bron heddiw a'r ddadl ar egwyddorion cyffredinol y Bil Iechyd a Gofal Cymdeithasol (Ansawdd ac Ymgysylltu) (Cymru), a gyflwynais ar 17 Mehefin eleni.
Hoffwn ddiolch ar goedd i'r holl randdeiliaid ac aelodau'r cyhoedd a fu'n ymgysylltu â ni ac a gyfrannodd at ein syniadau. Mae'r Bil yn adlewyrchu canfyddiadau'r adolygiad seneddol o 2017, a ganfu fod angen pwyslais parhaus ar ansawdd yn gyffredinol a llais cryfach i'r dinesydd. Mae'n atgyfnerthu ein blaenoriaethau a nodir yn 'Cymru Iachach', ein cynllun hirdymor ar gyfer iechyd a gofal cymdeithasol. Mae'n amlinellu sut y bydd ansawdd yn allweddol i wneud y system iechyd a gofal cymdeithasol yng Nghymru yn addas ar gyfer y dyfodol ac yn un sy'n cyflawni gwerth. Mae amcanion y Bil yn mynd i'r afael â phedwar mater a ddyluniwyd i sicrhau bod dinasyddion Cymru wrth wraidd gwasanaethau o ansawdd uchel.
Y cyntaf yw'r ddyletswydd ansawdd. Mae hyn yn mynd at wraidd yr hyn yr ydym ni'n ceisio ei gyflawni. Mae'r ddyletswydd yn fwy na newid diwylliannol yn unig. Mae'n ei gwneud hi'n ofynnol i gyrff y GIG a Gweinidogion Cymru feddwl a gweithredu'n wahanol drwy gymhwyso'r cysyniad o ansawdd a chanlyniadau gwell, nid yn unig i'r gwasanaethau a ddarperir, ond i'r broses gyfan ac ym mhob un o'r swyddogaethau, yng nghyd-destun anghenion iechyd a lles ein poblogaeth.
Mae'r Bil yn cyflwyno dyletswydd gonestrwydd a fydd yn cefnogi mwy o ddidwylledd, tryloywder, a datblygiad parhaus diwylliant dysgu ledled ein GIG. Mae'r Bil hefyd yn moderneiddio ac yn cryfhau'r ffordd y caiff llais y dinesydd ei glywed. Bydd corff newydd llais y dinesydd yn cymryd lle cynghorau iechyd cymuned presennol a bydd hwn, am y tro cyntaf, yn gweithredu ym maes iechyd a gofal cymdeithasol ill dau. Ac yn olaf, mae'n cyflwyno pŵer i Weinidogion Cymru benodi is-gadeiryddion i ymddiriedolaethau'r GIG, gan eu gosod ar yr un sail â byrddau iechyd lleol.