Part of the debate – Senedd Cymru am 5:51 pm ar 4 Rhagfyr 2019.
Rwy'n llongyfarch Plaid Cymru am gyflwyno'r ddadl hon a chynnig eithaf hirfaith. Byddai'n her i ymateb i bob pwynt ynddo, ond yn gyffredinol, nid wyf yn gwybod a yw Plaid Cymru wedi cyflwyno'r cynnig hwn oherwydd ei fod yn ymdrech sinigaidd i fanteisio ar y GIG a chodi bwganod am gytundeb masnach â'r Unol Daleithiau cyn yr etholiad, neu a yw'n deillio o bryder gwirioneddol, er yn gyfeiliornus, ynglŷn â'r ffordd y mae'r farchnad iechyd a rheoleiddio yn gweithredu yn yr Unol Daleithiau.
Rwy'n cytuno â phwynt 1(a) eu cynnig ynglŷn â gadael yr UE ar 31 Ionawr 2020, ac rwy'n credu bod pwyntiau 1(c) a (d) yn ffeithiol. Ond rwy'n credu fy mod am fynd i'r afael â phwynt 1(b) a'r cyfeiriadau yn 2(b) ac (c) at eu credoau yn gyfunol. Maent yn cyfeirio at farchnadeiddio patentau. Caiff patentau eu cyhoeddi gan Lywodraethau neu eu swyddfeydd patentau a chânt eu gorfodi drwy'r llysoedd. Gall rhywun sydd â phatent brynu neu werthu'r patent hwnnw, ond ni chredaf y bydd unrhyw negodiadau masnach yn dylanwadu ar brynu na gwerthu patentau.
Y cyfeiriadau—credaf yn fras eu bod yn creu nifer o ofnau. Un, ac rwy'n credu bod awgrym wedi'i wneud nad ydynt yn credu hyn mewn gwirionedd, yw fod y GIG yn mynd i gael ei werthu i ddarparwyr o'r Unol Daleithiau. Mae'r GIG yn costio tua £140 biliwn y flwyddyn ledled y DU, ac at ei gilydd nid yw'n derbyn refeniw, felly nid yw'n ddeniadol i ddarparwr preifat geisio ei brynu. Yn amlwg, mae yna faterion eraill y byddaf yn troi atynt, ond fe dderbyniaf yr ymyriad gan Rhun.