Croesawaf y gonestrwydd yn y datganiad fod tlodi plant wedi cynyddu ac y rhagwelir y bydd yn parhau i gynyddu. Mae'n bendant yn wir y bu toriadau nawdd cymdeithasol ac agenda cyni ehangach y Torïaid yn ffactor mawr yn hyn. Does dim amheuaeth am hynny. Fodd bynnag, bydd y Gweinidog hefyd yn ymwybodol bod ymchwil gan Brifysgol Loughborough wedi canfod mai Cymru yw'r unig wlad sydd wedi gweld cynnydd mewn tlodi plant yn y blynyddoedd diwethaf.

Nid ydym ni'n derbyn bod Llywodraeth Cymru wedi gwneud popeth yn ei gallu. Yn wir, cafwyd enghreifftiau lle mae Llywodraeth Cymru wedi gwneud cynigion a fyddai wedi gwneud pethau'n waeth petaent wedi'u gweithredu: y cynnig i dorri'r grant gwisg ysgol; gostwng y trothwy ar gyfer prydau ysgol am ddim. Cymru, wrth gwrs, oedd yr unig wlad i beidio â chadw'r gronfa deuluol ar ei ffurf flaenorol, a welodd miloedd o deuluoedd â phlant anabl ar eu colled.

Gallwn hefyd gyfeirio at y nifer fawr o adroddiadau pwyllgor sydd wedi gwneud argymhellion difrifol ac arwyddocaol i Lywodraeth Cymru er mwyn gwella pethau. Ond, nid wyf mewn gwirionedd eisiau pendroni ar hyn i gyd. Yn lle hynny, mae gennyf nifer o gwestiynau, gan edrych i'r dyfodol. O gofio bod llawer o'r toriadau lles wedi'u dechrau o dan Lafur yn San Steffan pan roddodd Tony Blair ei swydd weinidogol gyntaf i'r Arglwydd Freud, a ydych chi'n derbyn bod angen ichi gael rheolaeth weinyddol dros les os ydych chi eisiau mynd i'r afael o ddifrif ag anonestrwydd yr Adran Gwaith a Phensiynau pan ddaw hi'n fater o asesu pobl anabl, ac i roi terfyn ar gyflwyno sancsiynau rif y gwlith?

A ydych chi'n derbyn fod angen ichi gael strategaeth ar gyfer mynd i'r afael â thlodi plant a'i ddileu sy'n cynnwys targedau campus a chyfrifoldeb penodol am bob cam gweithredu? Ac yn olaf, a ydych chi'n credu fod angen i chi efelychu rhywfaint o'r ddeddfwriaeth yn yr Alban a chynnwys dyletswyddau i fynd i'r afael â thlodi a thlodi plant yn y gyfraith—dyletswyddau a ddylai gael eu hymestyn drwy'r sector cyhoeddus ac a allai, er enghraifft, gael eu defnyddio i atal ysgolion rhag mynnu dim ond dillad drud fel gofynion ar gyfer gwisg ysgol, sydd, rwy'n siŵr y byddech chi'n cytuno, yn warthus?