Hoffwn ddiolch i chi, Gweinidog, am eich datganiad yma heddiw. Fel y gwyddoch chi, nodwyd yn gynharach eleni mai Penrhiwceibr yn fy etholaeth i sydd â'r gyfradd uchaf o dlodi plant yng Nghymru, ac rwy'n credu bod hynny'n dditiad cywilyddus o ddegawd o gyni gan y Torïaid. Yn y bumed wlad gyfoethocaf yn y byd, does dim angen dioddefaint o'r fath, ond mae'n ddioddefaint a achoswyd gan ymosodiad y Torïaid ar ein system les.

Hoffwn ddiolch i chi am ddod i'r cyfarfod bord gron a drefnais yng nghymuned falch a chlos Penrhiwceibr yn ôl ym mis Medi, ac rwy'n gwybod ichi gael eich plesio gan y dystiolaeth a gyflwynwyd i chi yno gan grwpiau cymunedol sy'n gweithio mor galed, yn aml gydag arian Llywodraeth Cymru, i geisio lliniaru rhai o effeithiau gwaethaf tlodi plant. Rwy'n gwybod y bydd y rhai sy'n bresennol yn y cyfarfod hwnnw'n dilyn trafodion heddiw'n ofalus.

Yn eich datganiad, rydych chi'n cyfeirio at yr adolygiad o raglenni a gwasanaethau Llywodraeth Cymru yr ydych yn ymgymryd ag ef i sicrhau eu bod yn cael yr effaith fwyaf posib ar fywydau plant sy'n byw mewn tlodi, gan gydnabod, wrth gwrs, fod y rhan fwyaf o'r grymoedd y tu allan i reolaeth Llywodraeth Cymru. A allwch chi roi rhagor o fanylion inni am hyn, Gweinidog, megis sut y bydd yr adolygiad yn sicrhau y caiff lleisiau plant eu clywed mewn modd clir iawn? Ac a fydd unrhyw bwyslais ar effaith tlodi plant ar iechyd meddwl plant? Byddwch yn cofio inni glywed tystiolaeth eithaf syfrdanol gan ysgolion a oedd yn bresennol yn y cyfarfod hwnnw am iechyd meddwl plant yn y gymuned honno, sydd â chysylltiad agos â thlodi plant yn fy nhyb i. Beth arall y gallai Llywodraeth Cymru ei wneud yn y maes hwn?

Yn ail, Confensiwn y Cenhedloedd Unedig ar Hawliau'r Plentyn yw'r cytuniad hawliau dynol rhyngwladol y bu'r cadarnhad mwyaf eang iddo mewn hanes. A ydych chi'n cytuno â mi, Gweinidog, drwy barhau i gyflwyno diwygiadau lles megis credyd cynhwysol, y dreth ystafell wely, y terfyn dau blentyn ar gredyd treth, diwygiadau y disgwylir iddynt wthio 50,000 o blant ychwanegol i dlodi erbyn iddynt gael eu llawn weithredu, y gallai'r Llywodraeth Dorïaidd annynol hon fod wedi torri sawl erthygl o'r Confensiwn hwnnw? A chyfeiriaf yn arbennig at erthygl 26, sy'n datgan bod gan bob plentyn yr hawl i elwa ar nawdd cymdeithasol, hawl sydd ar hyn o bryd yn cael ei warafun i drydydd neu bedwerydd plentyn teuluoedd o'r fath, neu i blant y teuluoedd hynny sy'n gorfod aros pedwar, chwech, wyth neu hyd yn oed 10 wythnos cyn cael eu rhandaliad cyntaf o gredyd cynhwysol, ac erthygl 27 hefyd, sy'n nodi bod gan bob plentyn yr hawl i safon byw ddigonol. Pa gyflwr ydym ni ynddo, Gweinidog, lle gellid gweld polisïau Llywodraeth y bumed wlad gyfoethocaf yn y byd yn mynd yn groes i'r holl gytundebau hawliau dynol pwysig hyn, a pha waith ydych chi a'ch cyd-Aelodau yn y Llywodraeth Lafur hon yng Nghymru yn ei wneud i bwysleisio difrifoldeb y sefyllfa hon, nid i Lywodraeth Dorïaidd y DU yn unig, ond i'r gymuned ryngwladol ehangach?

Yn olaf, Gweinidog, gan gydnabod bod y cynnydd mwyaf mewn tlodi plant ymhlith aelwydydd sy'n gweithio, y ffordd orau o godi plant allan o dlodi yw galluogi eu rhieni i gael swyddi sicr, sy'n talu'n dda. Mae gwaith rhagorol Cymunedau am Waith a Mwy a Rhieni, Gofal Plant a Chyflogaeth yn hysbys iawn yn fy nghymuned i, ond a wnewch chi ddweud ychydig mwy wrthym ni am y gwaith arall yr ydych chi'n ei wneud gyda chydweithwyr ym mhob rhan o'r Llywodraeth i geisio cynyddu cyfleoedd cyflogaeth yn y cymunedau hyn y mae tlodi plant yn effeithio fwyaf arnynt, yn enwedig yng Nghymoedd y De?