5. Gorchymyn Ardrethu Annomestig (Lluosydd) (Cymru) 2019

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:36 pm ar 10 Rhagfyr 2019.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Rebecca Evans Rebecca Evans Labour 4:36, 10 Rhagfyr 2019

(Cyfieithwyd)

Diolch. Cynigiaf y cynnig i gymeradwyo Gorchymyn Ardrethu Annomestig (Lluosydd) (Cymru) 2019. Mae'r Gorchymyn yn gosod y lluosydd at ddibenion ardrethu annomestig ar gyfer 2020-21. Yn 2011, nododd Llywodraeth Cymru ei bwriad i newid y mesur chwyddiant a ddefnyddir i gyfrifo'r lluosydd yng Nghymru o'r mynegai prisiau manwerthu i'r mynegai prisiau defnyddwyr o 1 Ebrill 2018.

Ar gyfer 2018-19 a 2019-20, cafodd hyn ei gyflawni drwy Orchmynion a gymeradwywyd gan y Cynulliad hwn. Mae'r Gorchymyn hwn yn gosod y lluosydd ar gyfer 2020-21 ar yr un sail. Er mwyn bod yn effeithiol, mae angen i'r Gorchymyn hwn gael ei gymeradwyo cyn y bleidlais ar adroddiadau cyllid Llywodraeth Leol—y setliad terfynol i llywodraeth leol a'r heddlu—ar gyfer 2020-21.

Bydd Gorchymyn Ardrethu Annomestig (Lluosydd) (Cymru) 2019 yn pennu'r lluosydd ar gyfer 2020-21 gan ddefnyddio'r mynegai prisiau defnyddwyr yn hytrach na'r mynegai prisiau manwerthu. Bydd y Gorchymyn yn arwain at lai o gynnydd yn y biliau ardrethi 2020-21 sydd i'w talu gan fusnesau a pherchenogion eiddo annomestig eraill nag a fyddai'n digwydd pe bai'r ffigurau mynegai prisiau manwerthu yn cael eu defnyddio. Drwy ddefnyddio'r mynegai prisiau defnyddwyr, bydd busnesau a threthdalwyr eraill yng Nghymru yn elwa o £10 miliwn yn 2020-21. Mae hyn yn ychwanegol at y buddiannau sy'n deillio o'r newid mynegeio yn 2018-19 a 2019-20. Ein bwriad yw parhau â'r un dull gweithredu yn y blynyddoedd i ddod.

Mae Bil Llywodraeth Leol ac Etholiadau (Cymru), a gyflwynwyd ar 18 Tachwedd, yn cynnwys darpariaethau i wneud y newid yn un parhaol. Rwy'n ddiolchgar i'r Pwyllgor Materion Cyfansoddiadol a Deddfwriaethol am ystyried y Gorchymyn lluosydd.

Mae ardrethi annomestig wedi'u datganoli i raddau helaeth. Mae defnyddio'r mynegai prisiau defnyddwyr yn hytrach na'r mynegai prisiau manwerthu i gyfrifo'r terfynau lluosydd yn cyfyngu ar y cynnydd mewn biliau ardrethi, y byddai trethdalwyr yn ei wynebu fel arall. Bydd y newid hwn yn helpu busnesau a threthdalwyr eraill yng Nghymru gan gynnal ffrwd sefydlog o refeniw treth ar gyfer gwasanaethau lleol. Caiff y newid ei ariannu'n llawn gan Lywodraeth Cymru ac ni fydd unrhyw effaith ar y cyllid a ddarperir ar gyfer gwasanaethau lleol. Gofynnaf felly i Aelodau gytuno i gymeradwyo'r Gorchymyn heddiw.