Part of the debate – Senedd Cymru am 2:54 pm ar 11 Rhagfyr 2019.
A gaf fi ddweud ei bod yn bleser gennyf atgoffa'r Siambr fod 18 Rhagfyr yn nodi deugain mlynedd ers mabwysiadu Confensiwn y Cenhedloedd Unedig ar Ddileu Pob Math o Wahaniaethu yn Erbyn Menywod, CEDAW? Bil hawliau i fenywod yw'r confensiwn, ac mae'n cynnwys popeth o hawliau menywod i gymryd rhan mewn bywyd gwleidyddol, i gael yr hawl i'r un cyfleoedd gwaith â dynion o ran cyflogau cyfartal, dyrchafiad ac amodau gwaith, yn ogystal â hawliau menywod a merched yng nghefn gwlad i gael mynediad cyfartal at wasanaethau cyhoeddus.
Yn 2018, cyhoeddodd a chyflwynodd y Rhwydwaith Cydraddoldeb Menywod, sef WEN, adroddiad i'r Cenhedloedd Unedig ar CEDAW, yn tynnu sylw at faterion allweddol a godwyd gan aelodau WEN ledled Cymru. Cododd y materion hynny bryderon ynghylch diffyg menywod du a menywod o leiafrifoedd ethnig yn y Siambr hon, er enghraifft; yr awgrym o dargedau ar gyfer cynrychiolaeth 50:50 mewn gwleidyddiaeth; sefydlu drws i ddemocratiaeth neu gronfa mynediad at swyddi etholedig i sicrhau bod mwy o ferched anabl, LHDT a menywod du a menywod o leiafrifoedd ethnig yn cymryd rhan mewn gwleidyddiaeth ar bob lefel; ac wrth gwrs, mynd i’r afael â phris gofal plant i fenywod, ymhlith pethau eraill.
Hoffwn achub ar y cyfle hwn i ddiolch i holl Aelodau'r Cynulliad sy'n parhau i ddangos eu cefnogaeth i ymgorffori confensiwn CEDAW yng nghyfraith Cymru, ac sy'n ymdrechu i godi ymwybyddiaeth o'r materion fel y gallwn amddiffyn a gwella hawliau menywod, gyda'r nod o ddod yn Gymru sy'n rhydd o wahaniaethu ar sail rhywedd. Diolch.