Rwy'n sicr yn cytuno ag ysbryd y pwynt rydych yn ei wneud, y dylem yn bendant ddwyn San Steffan i gyfrif a pharhau i wneud hynny'n groch iawn. Ond mae'n debyg mai rhesymeg fy nadl yw bod yn rhaid inni ofyn i ni'n hunain beth y gallwn ei wneud yma nawr, oherwydd nid wyf yn credu ei bod hi'n debygol y daw achubiaeth yn fuan o San Steffan. Nawr, yn ei hanfod, rydym wedi cael dwy elfen o ddull gwrth-dlodi yng Nghymru. Mae un ohonynt wedi canolbwyntio ar ymyrryd yn uniongyrchol yn yr economi, felly gostwng nifer y teuluoedd mewn aelwydydd heb waith, gan alluogi mwy o fenywod i ymuno â'r gweithlu, er enghraifft, a chodi lefelau cyflog y rhai sydd mewn gwaith sy'n gweithio yn yr economi sylfaenol. Yr ail fath o bolisi, felly, yw darparu gwasanaethau wedi eu targedu'n uniongyrchol at blant mewn tlodi, pethau fel y grant amddifadedd disgyblion, llawer o'r rhaglenni y mae'r Llywodraeth, mae'n debyg, yn cyfeirio atynt yn ei gwelliant wrth gyfeirio at y £1 biliwn a werir—bob blwyddyn rwy'n tybio—fel y mae'n dweud yn ei adroddiad cynnydd ar dlodi plant ym mis Rhagfyr.  

Y broblem gyda'r cyntaf, yr her gyda'r dull blaenorol o ymyrryd yn uniongyrchol yn yr economi, yw bod y math hwnnw o newid strwythurol dwfn yn cymryd amser i ddwyn ffrwyth. Ac felly, tra rydych yn aros i'r newid strwythurol hwnnw ddigwydd wrth gwrs, wedyn bydd gennych chi genhedlaeth gyfan o blant sydd wedi tyfu i fyny gyda phroblemau tlodi. Mae'n bwysig, mae'n hollbwysig, ond nid yw'n mynd i ddarparu'r rhyddhad uniongyrchol hwnnw.  

Y broblem gyda'r olaf, trwy ddiffiniad bron, yw y bwriedir iddo fod yn fesur lliniarol. Felly, mae'n ymdrin ag effeithiau, canlyniadau, symptomau tlodi, nid yr achosion sylfaenol. Ac mae hyn yn ein harwain at y drafodaeth ynglŷn ag a oes angen dull gweithredu newydd arnom, a fyddai, yn y bôn, ar ffurf taliad plant Cymru, yn golygu trosglwyddiad arian parod sy'n daladwy'n uniongyrchol i deuluoedd incwm isel eu hunain. Nawr, mae'n amlwg fod cwestiynau dilys yn codi ynglŷn â'r manylion, a gallwn droi at rai ohonynt yn nes ymlaen—lefel y taliad, pwy fyddai'n gymwys, y pwerau neu'r cytundebau gyda Llywodraeth y DU y byddai eu hangen arnom er mwyn gwneud hyn mor effeithiol â phosibl. Ond cwestiynau eilradd yw'r rhain yn y bôn. Y cwestiwn cyntaf allweddol yw: a ydym yn cytuno mewn egwyddor y byddai hwn yn bolisi cadarnhaol ac y gallai gael effaith fwy na rhai o'r dulliau amgen y cyfeiriais atynt yn gynharach?  

Nawr, nid yw'n syniad gwreiddiol. Mae'n seiliedig ar daliad plant yr Alban o £10 a fydd yn cael ei gyflwyno yn ddiweddarach eleni i deuluoedd incwm isel. Dechreuodd hynny fel syniad gan y gynghrair o grwpiau gwrth-dlodi yn yr Alban, gyda'r ymgyrch Give Me Five i ychwanegu £5 at y budd-dal plant bob wythnos. Awgrymai'r gwaith modelu arno y byddai hynny hyd yn oed yn codi 30,000 o blant allan o dlodi yn yr Alban. Mae hynny'n dangos mai symiau cymharol fychan—symiau bach i ni efallai—ond gall symiau cymharol fach o arian gael effaith enfawr pan fyddwn yn sôn am deuluoedd sy'n byw ar y llinell dlodi. O'r syniad hwn, datblygodd y syniad o daliad plant yn yr Alban wedi'i osod ar gyfradd uwch ond nad yw'n awtomatig, felly byddai'n rhaid gwneud cais amdano. Amcangyfrifir hefyd y bydd yn cael effaith debyg i godi 30,000 o blant allan o dlodi.  

Cost y polisi yw tua £180 miliwn—£180 miliwn allan o gyllideb Llywodraeth yr Alban o dros £40 biliwn. Wel, wyddoch chi, os yw'n flaenoriaeth, ac mae'n amlwg fod tlodi plant yn flaenoriaeth i Lywodraeth yr Alban, roeddent wedi asesu bod hwnnw'n bris gwerth ei dalu o ystyried yr effaith y mae'n mynd i'w chael ar y niferoedd hynny.

Mae'r dystiolaeth academaidd yn gryf iawn. Mae arian yn gwneud gwahaniaeth i ganlyniadau hirdymor plant. Mae plant tlotach yn cael canlyniadau bywyd gwaeth o ran eu hiechyd, eu cyflawniad addysgol, eu cyflogaeth yn y dyfodol a'u rhagolygon incwm eu hunain. Daw hwnnw'n gylch o anfantais sy'n pontio'r cenedlaethau, ac mae tlodi'n cynyddu lefelau straen a phryder, mae rhieni'n llai abl i fuddsoddi yn y nwyddau a'r gwasanaethau sydd eu hangen ar blant ar gyfer eu datblygiad eu hunain. A'r—[Torri ar draws.] Iawn, fe ildiaf.