3. Datganiad gan Weinidog y Gymraeg a Chysylltiadau Rhyngwladol: Strategaeth Ryngwladol

Part of the debate – Senedd Cymru am 3:19 pm ar 14 Ionawr 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Baroness Mair Eluned Morgan Baroness Mair Eluned Morgan Labour 3:19, 14 Ionawr 2020

(Cyfieithwyd)

Diolch, Darren, a diolch am eich diddordeb parhaus yn y gwaith rhyngwladol yr ydym yn ei wneud. Rwy'n falch eich bod yn cydnabod bod angen i ni gryfhau a dyfnhau ein perthynas â'r UE a chenhedloedd a rhanbarthau'r Undeb Ewropeaidd, er gwaetha'r ffaith y byddwn nawr yn gadael. Diolch hefyd am dynnu sylw at y ffaith ein bod wedi pwysleisio tri sector yr ydym yn awyddus i'w hyrwyddo, ac mae hyn mewn gwirionedd oherwydd ein bod mewn byd lle mae llawer o gystadleuaeth am sylw, felly mae'n rhaid i chi weithio allan sut yr ydych chi'n mynd i ddal sylw—beth sy'n ein gwneud yn wahanol, ac rwy'n credu bod y tri sector hyn yn sicr yn gwneud hynny i ni.

Mae ein gallu ym myd chwaraeon yn rhywbeth y dylem fod yn falch iawn ohono, ac rwy'n credu ein bod wedi gwneud gwaith da iawn yn Japan, ac mae her nawr i weld beth y gallwn ni ei wneud ym mhencampwriaethau Ewrop. Os ydym ni'n onest, dydw i ddim yn meddwl bod Azerbaijan yn farchnad enfawr i ni, ond byddwn ni'n sicr yn canolbwyntio ymgyrch yn yr Eidal, felly mae hynny'n rhywbeth y byddwn ni'n edrych ymlaen at ei wneud. Yn amlwg, byddwn yn aros i weld pwy fyddwn ni'n chwarae yn eu herbyn, a bydd yna gyfleoedd efallai i hyrwyddo ein hunain ar gorn hynny.

Mae hawliau dynol, rwy'n gwybod, yn rhywbeth y mae gennych chi ddiddordeb mawr ynddo. Ceir atodiad yn y cefn sydd ag adran ar hawliau dynol, ond yr hyn yr ydym yn ceisio ei wneud yn y fan yma yw gwneud yn siŵr bod pobl yn deall bod Cymru eisiau cyflwyno'i hun fel cenedl deg. Ac rwy'n gweld yr agenda hawliau fel chwarae teg, ac rwy'n credu ei bod hi'n bwysig iawn ein bod yn pwysleisio hynny. Pan fyddaf yn cwrdd â llysgenhadon o bob cwr o'r byd, os oes materion hawliau dynol, yna dydw i byth yn swil i godi'r materion hynny gyda nhw.

Credaf o ran cymunedau ffydd, yn sicr, os edrychwch chi ar nifer y sefydliadau a sefydliadau ffydd sy'n gweithio gydag Affrica, un o'r pethau yr ydym wedi'i wneud yw ceisio dynodi pwy yw'r bobl hynny a beth y maen nhw'n ei wneud, ac, yn sicr, mae 'Hub Cymru Africa' yn fforwm gwych i hynny ddigwydd. Ac rwy'n credu hefyd o ran y gwaith twristiaeth mewn perthynas â ffydd, wel mi wn fod eleni yn 100 mlynedd ers sefydlu'r Eglwys yng Nghymru, a bod eu pwyslais ar bererindod, ac felly efallai fod cyfle yn hynny o beth, ac, yn sicr, mae hynny'n rhywbeth y byddaf efallai'n siarad â'r Dirprwy Weinidog twristiaeth yn ei gylch. Yn sicr, yr hyn nad wyf ei eisiau yw ein bod yn eithrio ardaloedd eraill mewn cysylltiad ag Affrica. Felly, yn amlwg, gall pobl fwrw ymlaen â'u gwaith o ran datblygiadau a pherthnasoedd gyda gwledydd sy'n datblygu, ond o ran yr awgrym ein bod yn ymestyn allan ac yn ei ehangu y tu hwnt i Affrica, yr hyn a welsom ni, mewn gwirionedd, gydag adnoddau bach iawn, os ydych chi eisiau cael effaith, mae'n gwneud mwy o synnwyr i ganolbwyntio, a dyna pam yr ydym ni wedi mynd ati fel yna. Efallai y bydd gennym ni farn wahanol am hynny, ond dyna'r penderfyniad yr ydym ni wedi'i wneud.

O ran swyddfeydd Llywodraeth Cymru, rydym ni wedi penodi rheolwr cyffredinol nawr i sicrhau ein bod yn monitro'r swyddfeydd hynny. Rwy'n credu eu bod yn gwneud gwaith da iawn, ond yr hyn nad ydym ni wedi'i gael, efallai, a'r hyn nad yw'r Cynulliad wedi'i gael efallai, yw'r adborth. Yn sicr, mae hynny'n rhywbeth yr ydym yn ei gyfrannu'n fwy rheolaidd nawr i'r Pwyllgor Materion Allanol a Deddfwriaeth Ychwanegol, felly byddant yn cael y rheini ar sail fwy rheolaidd er mwyn cael gwell syniad o'r hyn y mae'r swyddfeydd hynny'n ei wneud.

Mae ein perthynas â'r Unol Daleithiau yn hanfodol iawn. Byddaf yn mynd yno tua diwedd mis Chwefror. Mae 1,250 o gwmnïau tramor sy'n buddsoddi yng Nghymru ac mae chwarter o'r rheini yn rhai Americanaidd, felly rydym yn gwbl glir ynglŷn â pha mor bwysig yw'r berthynas honno.

O ran y berthynas â llysgenhadon masnach, mae perthynas wych yn bodoli eisoes. Rwy'n gwybod bod y Cynulliad Cenedlaethol yn anfon pobl o amgylch y byd ar brydiau. Yr hyn yr hoffwn ei wneud yw gwneud yn siŵr bod cyfle i'r Aelodau Cynulliad hynny ganu yr un gân â Llywodraeth Cymru a phobl Cymru, ac mae hynny'n rhywbeth yr ydym yn awyddus i'w wneud yn y dyfodol.

O ran y llysgenhadon, rydym ni'n edrych ar yr hyn y gallwn ni ei wneud o ran y Cymry alltud, felly mae hynny'n rhywbeth yr ydym ni'n ei archwilio ymhellach. Felly, rwy'n gobeithio bod hynny wedi mynd i'r afael â rhai o'r materion hynny.