Grŵp 1: Dyletswydd i hybu ymwybyddiaeth y cyhoedd (Gwelliannau 1, 2, 3, 4, 5)

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:45 pm ar 21 Ionawr 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Janet Finch-Saunders Janet Finch-Saunders Conservative 5:45, 21 Ionawr 2020

(Cyfieithwyd)

Mae cryfder barn o'r fath yn awgrymu bod angen i Lywodraeth Cymru wneud llawer mwy o waith i gael derbyniad i'r syniad hwn y tu allan, wrth gwrs, i'r cylchoedd proffesiynol arferol.

Mae gwelliant 5 yn ymestyn yr ymgyrch codi ymwybyddiaeth i ymwelwyr â Chymru. Yng Nghyfnod 2, fe wnes i amlinellu, er i brif erlynydd y Goron ddweud, nid yw anwybodaeth ynghylch y gyfraith yn amddiffyniad, y byddai mwy o achosion yng Nghymru yn pasio'r cam tystiolaethol nag yn Lloegr, gan godi materion yn ymwneud ag ymwybyddiaeth o droseddu ymhlith pobl o Loegr sy'n teithio i Gymru. At hynny, er fy mod yn croesawu'n fawr ohebiaeth y Dirprwy Weinidog â'r grŵp gweithredu strategol a'i hymrwymiad i ystyried codi ymwybyddiaeth ymwelwyr â Chymru, byddwn yn ddiolchgar pe bai'n ateb cwestiwn o bryder a godais yng Nghyfnod 2. Yn fy araith i'r pwyllgor, holais y Dirprwy Weinidog am y dewisiadau y bydd yn eu hystyried gyda'r grŵp gweithredu strategol, yn benodol ynghylch ymwelwyr â Chymru. Felly, rwy'n annog yr Aelodau i ystyried y gwelliant hwn yn ofalus a chefnogi'r ystyr y tu ôl iddo, fel nad yw rhieni yn y dyfodol yn cael eu rhoi dan anfantais gan y Bil hwn.

Gwelliant 2. Wrth siarad am welliant 2, mae hwn yn ymwneud â gwybodaeth sydd ar gael i rieni am ddewisiadau eraill heblaw cosb gorfforol. Addawodd y Dirprwy Weinidog y byddai'n sicrhau bod grwpiau sy'n anos eu cyrraedd yn cael yr wybodaeth hon, ond credwn y byddai dyletswydd i ddarparu gwybodaeth am ddewisiadau amgen i gosb gorfforol yn gwarantu cynnal ymgyrch codi ymwybyddiaeth lwyddiannus.

Felly, cefais fy siomi bod y Dirprwy Weinidog wedi gwrthod fy nadleuon yng Nghyfnod 2. Anghytunaf â'i dadleuon ei hun a gyflwynwyd sef y byddai meddylfryd y grŵp arbenigwyr rhianta am ymgyrchoedd yn y dyfodol yn cael ei gyfyngu gan y gwelliant hwn. Sut? Bwriedir i hyn fod yn adeiladol ac mae'n annhebygol iawn y byddai unrhyw grŵp arbenigol neu Lywodraeth Cymru yn y dyfodol yn anghytuno â'r angen i ddangos i rieni y gefnogaeth sydd ar gael iddynt, fel nad ydynt yn defnyddio cosb gorfforol.

Yn ystod y dystiolaeth, cododd rhanddeiliaid bryderon dwys ynghylch grwpiau o rieni a allai fod yn llawer anos eu cyrraedd. Clywsom hefyd fod pecyn cymorth presennol Llywodraeth Cymru, 'Magu plant. Rhowch amser iddo' yn druenus o annigonol, yn methu â chyrraedd croestoriad hanfodol o gymdeithas Cymru oherwydd ei fod ar gael ar-lein yn unig. Gyda'r gwelliant hwn, nid ydym yn rhoi gormod o bwyslais ar rai grwpiau o rieni, Dirprwy Weinidog; rydym ni eisiau cynnwys pawb. Mae'r asesiad effaith rheoleiddiol diweddaraf wedi dweud bod ystod oedran 'Magu plant. Rhowch amser iddo', yn cael ei ehangu ac yn y flwyddyn ariannol ddiwethaf, dynodwyd oddeutu £30,000 mewn gwirionedd i ddatblygu adnoddau newydd. Felly, a wnaiff y Dirprwy Weinidog roi'r wybodaeth ddiweddaraf am sut y mae hyn yn mynd yn ei flaen ac a yw'r dulliau ar gael nawr i bobl sydd heb fynediad i'r rhyngrwyd?

Yn olaf, mae'n rhaid imi bwysleisio wrth yr Aelodau yma heddiw nad yw'r gwelliant hwn yn ceisio sicrhau Bil cyfyngedig mwy cymhleth, ond rydym eisiau rhywfaint o fewnbwn fel Senedd i'r modd y sicrheir yr ymwybyddiaeth o waharddiad ar smacio. Deddf y Cynulliad fydd hon, nid Llywodraeth Cymru, os caiff ei phasio yng Nghyfnod 4. Felly, anogaf y Dirprwy Weinidog ac Aelodau i ystyried sut yr eglurwn i'n hetholwyr ledled Cymru ynghylch sut y byddant yn codi ymwybyddiaeth rhieni o oblygiadau'r Bil.

Gan droi at welliant 3, o ran gwelliant 3, mae hwn yn sicrhau bod y cyhoedd yn cael gwybodaeth am yr hyn y gallant ei wneud os gwelant rywbeth. Credaf nad yw geiriau ailadroddus y Dirprwy Weinidog yng Nghyfnod 2 yn dweud fod diogelu yn fusnes i bawb yn lleddfu ein pryderon. Rydym ni eisiau gwneud yn siŵr bod aelodau'r cyhoedd yn ddigon hyderus i deimlo eu bod nhw wedi barnu sefyllfa arbennig yn gywir. A barnu yw'r gair allweddol yma. Mae Llywodraeth Cymru yn gofyn i bawb fod yn ddigon medrus i weld y byddai digwyddiad yn bendant angen ymyrraeth yr heddlu neu'r gwasanaethau cymdeithasol. Dim ond ar ôl ymweliad gan yr heddlu neu'r gwasanaethau cymdeithasol y gellid penderfynu ar y cyd-destun. Erbyn hynny, wrth gwrs, gallai'r difrod fod wedi ei wneud eisoes.